Witamina D, często nazywana jest „witaminą słońca”. Espiera zdrowie kości i układ odpornościowy. Jej odpowiedni poziom wpływa na prawidłowe funkcjonowanie organizmu, a niedobory mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Witamina D wyróżnia się tym, że może być syntetyzowana przez organizm pod wpływem promieni słonecznych, jednak współczesny styl życia często utrudnia jej naturalną produkcję.

Co to jest witamina D?

Witamina D jest rozpuszczalną w tłuszczach witaminą, która pełni ważną funkcję w organizmie. Jest znana jako „witamina słońca”, ponieważ organizm produkuje ją, gdy skóra jest wystawiona na działanie promieni UV. Witamina D występuje w dwóch formach: ergokalcyferolu (D2) i cholekalcyferolu (D3). D3, syntezowana pod wpływem słońca, jest bardziej aktywną biologicznie formą, co sprawia, że to ona najczęściej występuje w suplementach diety. Oprócz syntezy skórnej, witaminę D można uzyskać z niektórych pokarmów, choć jej naturalne źródła są ograniczone.

Witamina D — na co pomaga?

Witamina D wpływa na wiele funkcji organizmu. Przede wszystkim wspiera wchłanianie wapnia i fosforu. Jest to niezbędne do utrzymania zdrowych kości i zębów. Wpływa również na układ odpornościowy, pomagając organizmowi walczyć z infekcjami i chorobami autoimmunologicznymi. Witamina D wpływa również na regulację nastroju oraz wspiera zdrowie serca i układu krążenia. Jej odpowiedni poziom może zmniejszać ryzyko wystąpienia niektórych nowotworów oraz chorób takich jak cukrzyca typu 2.

Witamina D — gdzie występuje?

Witaminę D można znaleźć w niewielkiej liczbie produktów spożywczych. Najbogatsze źródła to tłuste ryby, takie jak łosoś, makrela i sardynki oraz tran. W mniejszych ilościach występuje w żółtkach jaj, wątrobie oraz wzbogacanych produktach mlecznych i roślinnych. Najbardziej efektywnym sposobem na naturalną produkcję witaminy D jest ekspozycja skóry na promieniowanie słoneczne, choć w wielu regionach świata nasłonecznienie nie jest wystarczające przez cały rok, co utrudnia osiągnięcie odpowiedniego poziomu tej witaminy.

Objawy niedoboru witaminy D

Brak odpowiedniej ilości witaminy D może powodować poważne problemy zdrowotne. U dorosłych powoduje osłabienie kości, co zwiększa ryzyko osteoporozy i złamań. U dzieci niedobór może prowadzić do krzywicy, choroby powodującej deformacje kości. Inne objawy to zmęczenie, osłabienie mięśni, problemy z nastrojem, w tym depresja, a także osłabiona odporność, co skutkuje częstszymi infekcjami. Niedobory witaminy D są szczególnie częste u osób starszych, ludzi o ciemniejszej karnacji i tych, którzy unikają słońca.

Jak uzyskać odpowiednią ilość witaminy D?

Uzyskanie odpowiedniego poziomu witaminy D może być trudne, zwłaszcza w zimowych miesiącach. Ekspozycja skóry na słońce jest najbardziej naturalnym sposobem produkcji witaminy D, jednak w wielu krajach nasłonecznienie jest zbyt niskie, aby pokryć zapotrzebowanie organizmu. W takim przypadku ważna jest dieta bogata w produkty zawierające witaminę D, takie jak tłuste ryby czy wzbogacane produkty mleczne. W wielu sytuacjach konieczna jest suplementacja, szczególnie dla osób o zwiększonym ryzyku niedoborów.

Witamina D a zdrowie psychiczne

Badania wskazują, że witamina D może wpływać na zdrowie psychiczne. Prawidłowy poziom witaminy D może wspierać regulację nastroju i obniżać ryzyko wystąpienia depresji. Niedobory witaminy D są związane z większym ryzykiem rozwoju zaburzeń lękowych oraz sezonowej depresji (SAD), która nasila się w okresach ograniczonego dostępu do światła słonecznego.