CBD a Novel Food w Polsce
min. czytania
Rynek produktów CBD to nie tylko popularne olejki – kannabidiol jest także składnikiem produktów spożywczych, napojów czy kosmetyków. Ich popularność stale rośnie, zaś producenci prześcigają się w wymyślaniu nowych, ciekawych receptur. Nie każdy jednak wie, że produkty z CBD wymagają specjalnej procedury wprowadzenia na rynek, ponieważ w świetle przepisów UE są uznane za novel food. Co to dokładnie oznacza? Czym dokładnie jest novel food? Więcej informacji znajdziesz w tym artykule.
Spis treści
Superżywność w kontekście Novel food
Dzisiejszy rynek żywności znacznie różni się od tego, który znaliśmy 20, 30 czy 40 lat temu. Coraz trudniej znaleźć prawdziwie swojskie produkty od małych rolników, zaś coraz częściej żywność z masowej produkcji z prawdziwym jedzeniem ma niewiele wspólnego. Na szczęście zdrowa żywność wciąż jest obecna na rynku. Obserwujemy też wzrost znaczenia tak zwanej żywności funkcjonalnej, czyli superżywności (superfoods), określanej jako produkty wyjątkowo bogate w potrzebne człowiekowi składniki pokarmowe, których jest coraz mniej w sklepowej żywności. Przykładem polskich superfoods są między innymi: buraki, jagody, żurawina, nasiona konopi, len, zaś do tych zagranicznych zaliczyć możemy: nasiona chia, jagody goji, spirulinę czy miód manuka. Część z tych produktów określono jako novel food – czyli nowy rodzaj produktu żywnościowego, dla którego nie ma udokumentowanej historii spożycia przed 15 maja 1997 roku.
Czym jest Novel Food?
Nowy rodzaj żywności, czyli novel food to określenie odnoszące się do pokarmów, których dawniej nie stosowano powszechnie w ludzkiej diecie. Może to być nowo opracowana, innowacyjna żywność, produkowana z wykorzystaniem nowych technologii i procesów produkcyjnych, a także żywność, która jest lub była tradycyjnie spożywana poza UE. Do przykładowych produktów novel food możemy zaliczyć między innymi: olej arganowy, nasiona chia, sok z noni, likopen z pomidorów, różne ekstrakty roślinne jak np. z jeżówki purpurowej (echianacei czy magnolii oraz olej z konopi zawierający CBD). Co do zasady jest to żywność, dla której brak jest piśmiennych dowodów spożycia datowanych na okres przed 1997 roku, czyli wejściem w życie pierwszego rozporządzenia obejmującego swym zakresem novel food (Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej (WE) nr 258/97 z dnia 27 stycznia 1997 r.). Odnosząc się do prawa unijnego, zgodnie art. 3 ust. 2 lit. a rozporządzenia nr 2015/2283, nową żywność rozumiemy jako żywność, która nie była powszechna jako produkt spożywczy dla ludzi, na terenie obecnej Unii Europejskiej. Warto zaznaczyć, iż spośród produktów konopnych za nową żywność zostały uznane tylko produkty CBD, nie te powstające z nasion konopi.
Istnieją pewne zastrzeżenia związane z uznaniem produktów CBD jako novel food, chociażby związane z długą historią stosowania konopi, również wyciągów z kwiatostanów np. w formie nalewek, które były powszechnie dostępne w aptekach w wielu krajach w tym w Polsce, na początku XX w. Mimo to produkty CBD uznane są za novel food, ze względu na stosowanie nieznanych wcześniej metod ekstrakcji z udziałem rozpuszczalników, takich jak nadkrytyczny CO2 lub etanol, w związku z tym takie produkty różnią się od tradycyjnych preparatów konopnych.
Jaki jest związek pomiędzy novel food a sprzedażą i zakupem CBD w Polsce?
Polska jako członek UE jest zobowiązana do zastosowania się do regulacji unijnych. Dotyczy to także rozporządzenia (UE) 2015/2283 uznającego CBD za nową żywność. Zatem wszystkie wyciągi z konopi i produktów pochodnych zawierających kannabinoidy (w tym CBD) są obecnie uznawane za novel food. Z tego powodu takie produkty muszą przejść przez specjalną procedurę wprowadzenia na rynek, ponieważ zgodnie z prawem są one bardziej kontrolowane niż zwykła żywność. W praktyce wygląda to tak, iż obecnie nie można sprzedawać CBD jako produktów przeznaczonych do spożycia ze względu na regulacje novel food. Jest to sporym wyzwaniem dla producentów i przedsiębiorców konopnych, ponieważ każdy produkt musi posiadać odpowiednie zezwolenia przed wprowadzeniem na rynek. Są i dobre strony – każdy producent jest zobowiązany do zbadania swoich produktów, a także zgłoszenia ich do odpowiednich jednostek. Wprowadzenie nowej żywności do obrotu po raz pierwszy na terytorium Polski wymaga powiadomienia Głównego Inspektora Sanitarnego (według art. 29 ust. 1 Ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia z dnia 5 lipca 2018 roku Dz. U. z 2018 roku poz. 1541).
Jakie jest stanowisko UE wobec CBD?
W styczniu 2019 roku Komisja Europejska zaktualizowała katalog nowej żywności, stwierdzając, że ekstrakty z rośliny konopi i produkty pochodne zawierające kannabinoidy (nie tylko CBD) są uznawane za nową żywność. Warto podkreślić, iż katalog nowej żywności nie jest prawnie wiążący, przedstawia tylko konsensus państw członkowskich UE w tej sprawie. Aktualne stanowisko EFSA (Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności) dotyczące CBD klasyfikuje je jako „niedozwolona nowa żywność”, co oznacza, że na poziomie unijnym musi zostać potwierdzone, czy CBD jest szkodliwe dla organizmu człowieka. Niedawno EFSA opublikowała komunikat, w którym stwierdza, że obecnie nie może określić bezpieczeństwa kannabidiolu jako novel food ze względu na braki danych naukowych co do potencjalnych zagrożeń związanych ze stosowaniem CBD. Wyjaśnienia wymaga wpływ CBD na wątrobę, przewód pokarmowy, układ hormonalny, układ nerwowy oraz na funkcje psychologiczne, a także interakcje z innymi lekami. W związku z tym wszelkie wnioski o novel food złożone w odniesieniu do CBD zostają poddane zawieszeniu do czasu zakończenia oceny bezpieczeństwa.
Warto przeczytać
Czy wolno uprawiać konopie włókniste w ogrodzie?
Facebook
Instagram
Dodaj komentarz