CBD jako wsparcie dla chorych na mukowiscydozę
min. czytania
Mukowiscydoza to poważna choroba płuc, której leczenie jest trudne i trwa przez całe życie chorego. Konopie, a dokładnie związek w nich zawarty – kannabidiol, wykazuje pewien potencjał łagodzenia mukowiscydozy. Czy CBD na mukowiscydozę może być skutecznym wsparciem? Jak działa na płuca i jakie dowody naukowe potwierdzają jego zastosowanie? Odpowiedzi znajdziesz w dalszej części artykułu.
Spis treści
Czym jest mukowiscydoza?
Mukowiscydoza to choroba genetyczna, która charakteryzuje się zaburzeniem transportu jonów i czynności błon śluzowych nabłonka dróg oddechowych, przewodów trzustkowych, dróg żółciowych, jelit, nasieniowodów i gruczołów potowych. W tych miejscach gromadzi się gęsty i bardzo lepki śluz.
Choroba jest skutkiem mutacji genu, odpowiedzialnego za syntezę białka CFTR. W efekcie powstaje nieprawidłowe białko, które zaburza funkcje na poziomie komórkowym.
Najczęstszymi objawami mukowiscydozy są: napadowy lub przewlekły „mokry” kaszel z odkrztuszaniem, powracające zapalenie oskrzeli i płuc. Do tego dochodzą świszczący oddech, duszności, trudności w oddychaniu. Zaleganie wydzieliny w drogach oddechowych oraz problemy trawienne, takie jak tłuste biegunki, również należą do typowych objawów. Występuje także zwiększone wydalanie elektrolitów wraz z potem. W terapii stosuje się leki oczyszczające drogi oddechowe i antybiotyki, które pomagają w usuwaniu gęstej wydzieliny. Chorzy muszą stosować inhalacje i leki do końca życia.
Czym jest CBD?
Kannabidiol (CBD) to związek roślinny pochodzący z konopi. Ma bardzo szerokie zastosowanie terapeutyczne i może regulować różne procesy biologiczne w ciele, także w obrębie płuc.
CBD pozyskuje się z konopi poprzez proces ekstrakcji. Powstaje wtedy olejek CBD, który jest popularnym suplementem diety. CBD to tylko jeden z kilkuset kannabinoidów, związków obecnych w zielu konopnym, które wykazują działanie terapeutyczne. Jednak większość badań naukowych poświęconych działaniu konopi dotyczy CBD bądź THC – psychoaktywnego brata kannabidiolu.
Do tej pory udowodniono między innymi przeciwzapalne, antyutleniające, antydepresyjne, przeciwbólowe czy relaksujące działanie CBD. Stosowanie CBD stało się popularne nie tylko jako profilaktyka zdrowotna, ale też jako wsparcie leczenia wielu poważnych schorzeń. Związek ten wykazuje bowiem złożone działanie na różne procesy biologiczne w ciele, przywracając ich równowagę. Dzięki temu może być nieocenionym wsparciem w procesie leczenia, także u chorych na mukowiscydozę.
Jak CBD wpływa na układ oddechowy?
Kannabidiol jest kannabinoidem pochodzenia roślinnego. Jednak w ciele człowieka istnieje składnik o identycznej budowie – 2-AG, który określa się mianem endokannabinoidu. Oba związki wchodzą w skład układu endokannabinoidowego ECS. Jego rolą jest regulowanie różnych procesów w organizmie, między innymi produkcji neuroprzekaźników, hormonów, czy przeciwciał.
Rolą CBD jest zastępowanie 2-AG, kiedy jego produkcja spadnie. O istnieniu kannabinoidów i ECS wiemy dopiero od lat 90’. Naukowcy oznajmili jednak, że prawdopodobnie jest to najważniejszy układ w ciele człowieka. Jego nadrzędną rolą jest utrzymanie stabilności wewnętrznego środowiska, czyli homeostazy wszystkich pozostałych układów.
Zatem ECS będzie działać jako system równoważący reakcje neurohormonalne i neuroimmunologiczne. Dzieje się to za pośrednictwem receptorów kannabinoidowych, które rozsiane są w całym ciele, także komórkach płuc. Badacze udowodnili, że kannabidiol może regulować stany zapalne poprzez receptory CB1 oraz CB2 wchodzące w skład ECS. Oprócz tego wpływa na nastrój, odczuwanie temperatury, zapamiętywanie, ból i wiele innych procesów.
W płucach znajdują się receptory typu 2, za pośrednictwem których CBD może wpływać na zdrowie płuc. Regulują one wiele procesów, takich jak leczenie stanów zapalnych, produkcja wydzielin czy regeneracja komórek płuc.
Badania nad działaniem CBD na układ oddechowy
Związek między aktywacją receptorów CB2 a zdrowiem płuc przykuł uwagę naukowców już jakiś czas temu. W jednym z badań w modelu in vitro na ludzkich komórkach płuc z 2020 roku badacze odkryli, że CBD może hamować stan zapalny w obrębie płuc. Tym samym łagodzi ich uszkodzenie. Badacze oceniali wpływ kannabidiolu na uszkodzenie płuc spowodowane sepsą. Udało im się odkryć, że stymulacja receptora CB2, na który oddziałuje CBD, zmniejsza ilość mediatorów zapalnych i może łagodzić uszkodzenie płuc. Ponieważ drogi oddechowe są podatne na drażniące czynniki środowiskowe, takie jak pyły czy chemikalia, przewlekła ekspozycja na nie może powodować stany zapalne.
W przypadku większości chorób płuc aktywny stan zapalny jest bardzo częsty. Dlatego głównymi strategiami leczenia chorób dróg oddechowych jest tłumienie stanu zapalnego i wywoływanie rozszerzenia oskrzeli. Zdolność kanabinoidów do hamowania stanu zapalnego, a nawet rozszerzanie oskrzeli, stanowi o potencjale CBD w kontekście łagodzenia chorób płuc.
Do takiego wniosku doszli między innymi autorzy przeglądu z 2019 roku. Wykazano też, że na podstawie dotychczasowego dorobku badań, receptorom kannabinoidowym można przypisać różne funkcje regulujące w obrębie płuc, których mechanizm jest wyrażany głównie przez aktywność komórek układu odpornościowego. Na przykład wzrost produkcji eozynofilii, leukocytów charakterystycznych dla alergii, towarzyszy przewlekłej formie astmy. Spowodowany nią stan zapalny w płucach może być złagodzony poprzez stosowanie kannabinoidów, w tym CBD. Badanie z 2019 roku przeprowadzone na myszach wykazało, że kannabidiol wywiera działanie immunomodulacyjne i obniża ilość eozynofilii poprzez aktywację receptorów kannabinoidowych. Oprócz tego, badacze zauważyli także, iż leczenie CBD, niezależnie od dawki, zmniejszało nadreaktywność dróg oddechowych, czyli indukowanie kaszlu.
W 2020 roku grupa badaczy z Medical Colage of Georgia odkryli, że CBD może łagodzić uszkodzenie płuc spowodowane obecnością wirusa COVID-19. W badaniu wskazano na zdolność kannabidiolu do redukcji burzy cytokinowej, która powstaje poprzez aktywność wirusa, a także do podnoszenia poziomu peptydu ochronnego – apeliny, który neutralizuje prozapalne cytokiny i pomaga odbudować komórki.
Stosowanie CBD u chorych na mukowiscydozę – co mówią badania?
Na ten moment brakuje badań klinicznych przeprowadzonych na chorych na mukowiscydozę pod kątem skuteczności CBD. Istnieją jedynie poszlaki, pochodzące z wielu badań invitro oraz invivo, w których kannabidiol wykazał działanie antyzapalne, rozszerzające oskrzela czy poprawiające saturację.
W 2024 roku przeprowadzono natomiast badanie kohortowe na 373 chorych z mukowiscydozą, w modelu ankietowania. Okazało się, że 11% pacjentów używa CBD, 20% robiło to w przeszłości, a 21% było zainteresowanych jego stosowaniem. Spore zainteresowanie kannabidiolem w grupie chorych na mukowiscydozę nie było podyktowane zaleceniem lekarskim tylko własnym zainteresowaniem. Jako główny powód używania CBD ankietowani wskazali zdolność związku do łagodzenia lęku, bólu oraz poprawy jakości snu i ogólnego stanu zdrowia. Rzadziej wskazywano na chęć poprawy apetytu, nastroju lub rekreację.
CBD poprzez wpływ na receptory kannabinoidowe, znajdujące się w układzie nerwowym wykazuje działanie poprawiające nastrój, antydepresyjne czy antylękowe. Naukowcy odkryli, że kannabidiol wpływa też na inne receptory, między innymi na 5-HT1A, który reguluje produkcję serotoniny i przez to działa antylękowo i łagodzi depresję.
Inne badania wykazały też działanie przeciwbólowe CBD i to poprzez kilka różnych celów molekularnych. CBD może łagodzić nieswoiste objawy mukowiscydozy, takie jak stan psychiczny, lęki, ból spowodowany kasłaniem. Wiele badań wskazuje też na jego korzystny wpływ na płuca, poprzez likwidację stanu zapalnego i odbudowę komórek, co może mieć korzystne efekty w leczeniu mukowiscydozy. W dalszym ciągu brakuje jednak szeroko zakrojonych badań klinicznych oceniających wpływ CBD na mukowiscydozę oraz ewentualne interakcje z lekami, które przyjmują osoby chore na tę chorobę.
Zobacz także
Wpływ kannabinoidów na układ immunologiczny – czy mogą wspierać odporność organizmu?
Metabolizm lipidów a kannabinoidy – czy CBD wpływa na poziom tłuszczów we krwi?
Potencjał antynowotworowy kannabinoidów
Bibliografia
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6943521/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27695418/
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0898656820300334
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6943521/
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0014299918306836
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/jcmm.15883
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27695418/
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/ppul.27244
Facebook
Instagram
Dodaj komentarz