CBD na endometriozę
min. czytania
Z tą niezwykle trudną chorobą zmaga się około miliona Polek. Szacuje się, że na endometriozę zapada od 10 do 30% kobiet w wieku rozrodczym, w skali świata będzie to około 180 milionów. Endometrioza to podstępna choroba, której diagnoza jest bardzo trudna i często zajmuje nawet wiele lat. Powodem są niespecyficzne objawy oraz niedostateczna wiedza na temat tej choroby, nawet wśród ginekologów. Jakie są objawy endometriozy i przede wszystkim jak je łagodzić? O tym przeczytasz w dalszej części artykułu.
Spis treści
Co to jest endometrioza?
Endometrioza to ogólnoustrojowa choroba związana z nieprawidłowym rozrostem tkanki endometrium, która wyściela trzon macicy. Dotyczy ona głównie kobiet w wieku rozrodczym między 20 a 40 rokiem życia. Jest to choroba hormonozależna o podłożu zapalnym. W organizmie zdrowej kobiety tkanka endometrium znajdująca się w macicy stwarza warunki do zagnieżdżenia i rozwijania zapłodnionej komórki jajowej. U osoby chorej endometrium rozrasta się poza jamę macicy i może przemieścić się do innych narządów. Jego obecność stwierdza się np. w obrębie jajników, jajowodów, pęcherza, błonie trzewnej, jelitach a czasem nawet poza jamą brzuszną, w płucach, czy w mózgu. Dodatkowo każdego miesiąca podczas menstruacji wszystkie ogniska endometrium zaczynają krwawić, wywoływać silne dolegliwości bólowe oraz liczne miejscowe stany zapalne, obrzęki, blizny i zrosty. Mogą one prowadzić do powstania tzw. torbieli endometrialnych. Dolegliwości bólowe mogą również pojawiać się niezależnie od fazy cyklu. W wielu przypadkach są tak dokuczliwe, że całkowicie dezorganizują codzienne życie chorej.
Jakie są przyczyny endometriozy?
Patogeneza, czyli przyczyny wywołujące endometriozę jak dotąd nie zostały zindentyfikowane. Źródła choroby upatruje się w zaburzeniach hormonalnych, autoimmunologicznych oraz genetycznych. Istnieją różne teorie dotyczące powstania endometriozy, jedną z nich jest teoria tak zwanej wstecznej miesiączki. Polega ona na wstecznym odpływie krwi miesiączkowej z macicy przez jajowody do jamy otrzewnowej. W efekcie komórki z wnętrza macicy (tzw. endometrium) zamiast zostać wydalone przez pochwę zagnieżdżają się poza jamą macicy, zazwyczaj w obrębie jamy brzusznej i miednicy. Tam, z niewiadomych przyczyn, nie tylko zachowują one zdolność przeżycia, ale również namnażają się, tworząc ogniska zapalne. Zjawisko wstecznej menstruacji występuje nawet u 90% miesiączkujących kobiet, jednak nie prowadzi ono do rozwoju choroby, ponieważ w prawidłowo funkcjonującym organizmie układ odpornościowy skutecznie je usuwa.
Jedną z przyczyn utrzymania komórek endometrium poza macicą jest aktywacja monocytów jednojądrzastych – komórek odpowiedzialnych za funkcje obronne. Oprócz tego płyn otrzewnowy wpływa na postępowanie rozrostów. W przebiegu endometriozy nie tylko zwiększa się objętość rozrostu, ale także towarzyszy mu wysoki poziom czynników zapalnych, stresu oksydacyjnego, czynników sprzyjających wzrostowi i wywołujących ból w miarę postępu choroby. Stres oksydacyjny jest kolejnym czynnikiem wpływającym na postępowanie choroby. Aktywowane makrofagi w jamie otrzewnej generują środowisko stresu oksydacyjnego, który wpływa na wzmocnienie reakcji zapalnej, produkcję cytokin i chemokin prozapalnych. Na ten moment medycyna nie oferuje żadnego skutecznego programu leczenia choroby. Istnieją jedynie środki zmniejszające jej objawy i ograniczające rozrost endometrium. Stan zapalny oraz wysoki poziom estrogenów mogą pogorszyć objawy endometriozy. Dlatego odpowiednia suplementacja oraz dieta odgrywają ważną rolę w zmniejszaniu objawów choroby.
Jakie są objawy endometriozy?
Kobiety dotknięte edometriozą cierpią na przeszywający ból brzucha, miednicy, skurcze, ale też bolesne miesiączkowanie, dyspareunię i ból w odcinku lędźwiowym kręgosłupa. Rozrastające się endometrium zaburza układ hormonalny oraz płodność, może też powodować obfite krwawienia miesiączkowa i krwawienia w innych faza cyklu. Rozrost endometrium może zaburzać lub całkowicie uniemożliwiać zajście w ciążę, kobiety z endometriozą mają też znacznie wyższe ryzyko poronień i często odczuwają ból w trakcie stosunku. Często pojawiają się także zaburzenia po stronie układu pokarmowego, jak wzdęcia, zaparcia, biegunki, ból brzucha i jelit a nawet ból przy oddawaniu stolca czy moczu. Chore kobiety często dotykają także zaburzenia emocjonalne, depresja, stany lękowe, obniżenie nastroju, wycofanie. Choroba ta ma również wpływ na metabolizm wątroby i tkanki tłuszczowej. Pacjentki z endometriozą często mają niższy niż przeciętny wskaźnik masy ciała (BMI). Mierzenie się z chorobą jest często ogromnym wyzwaniem, wiele kobiet nie jest w stanie normalnie funkcjonować.
Jaka dieta przy endometriozie?
Medycyna nie oferuje na ten moment terapii, która zapewnia całkowite wyleczenie endometriozy, istnieją jednak sposoby na złagodzenie objawów i poprawę jakości życia. Jednym ze sposobów jest odpowiednio dobrana dieta. Uważa się, że niektóre pokarmy mogą nasilać objawy endometriozy, jak ból, skurcze, wzdęcia, bolesne miesiączki. Dieta będzie też wpływać na rozrost endometrium ze względu na możliwość regulowania poziomu estrogenów, które nasilają endometrioze. Warto wybierać pokarmy, które będę zawierały przeciwzapalne związki, zdrowe kwasy tłuszczowe oraz składniki obniżające poziom estrogenów, bowiem jest to choroba estrogenozależna.
Do listy pokarmów, których należy bezwzględnie unikać przy endometriozie należą:
- Pokarmy bogate w niezdrowe tłuszcze. Tłuszcze nasycone i utwardzone w pokarmach takich jak fast foody, chipsy, frytki, orzeszki, niektóre oleje roślinne jak olej rzepakowy rafinowany, mogą zwiększać ryzyko rozwoju endometriozy. Wykazano, że ograniczenie zawartości tłuszczu w diecie i zwiększenie zawartości błonnika pokarmowego zmniejsza stężenie estrogenów co sugeruje potencjalną korzyść dla osób chorych na endometriozę.
- Czerwone mięso. Spożycie mięsa wiąże się z większym ryzykiem rozwoju endometriozy. Jest ono bogate w żelazo hemowe, które może sprzyjać stanom zapalnym i zwiększać ryzyko wzrostu tkanki endometrium. Ponadto czerwone mięso może zwiększać poziom estradiolu i siarczanu estronu, co może wpływać na stężenie estrogenów i utrzymywanie się choroby. Właściwości przeciwzapalne diet roślinnych mogą przynieść korzyści kobietom chorym na endometriozę.
- Gluten. Produkty zawierające gluten, czyli białko zbożowe zaliczane do substancji antyodżywczych może powodować stany zapalne jelit i nasilać ból związany z endometriozą.
- Alkohol. Zwiększone i regularne spożycie alkoholu może wywołać stan zapalny i negatywnie wpłynąć na poziom estrogenów.
Jakie produkty będą działać wspierająco w łagodzeniu endometriozy?
- Pełnoziarniste węglowodany, takie jak brązowy ryż, komosa ryżowa i bezglutenowy owies, mogą być doskonałym źródłem pełnych ziaren bez wywoływania objawów nietolerancji, które powoduje gluten zbożowy. Oprocz tego jest to doskonałe źródło błonnika pokarmowego.
- Pokarmy bogate w kwasy tłuszczowe, takie jak łosoś, tuńczyk i inne tłuste ryby – zawierają omega-3, które zmniejszają stan zapalny. Inne pokarmy bogate w omega 3 to: olej lniany, nasiona konopi, olej z nasion konopi, awokado, orzechy, czy nasiona.
- Ciemnozielone warzywa liściaste, takie jak jarmuż, szpinak i kapusta włoska, są bogate w witaminy i minerały i mogą pomóc zmniejszyć stan zapalny.
- Pokarmy o wysokiej zawartości przeciwutleniaczy, takie jak jagody, maliny i gorzka czekolada, mogą pomóc zneutralizować wolne rodniki i chronić przed uszkodzeniami spowodowanymi stresem oksydacyjnym.
- Pokarmy bogate w żelazo niehemowe, takie jak fasola, soczewica i warzywa liściaste, mogą pomóc uzupełnić żelazo utracone podczas menstruacji i zmniejszyć ryzyko anemii.
Badania pokazują, że duże ilości owoców i zielonych warzyw w diecie wiążą się z 40% spadkiem ryzyka rozwoju endometriozy. Warto więc uwzględnić w diecie m.in. brokuły, brukselkę, szparagi, kapustę, awokado, czosnek, cebulę, soczewicę, czerwoną fasolę, jagody, wiśnie, porzeczki, żurawinę, a także kiszonki. Pacjentkom z endometriozą często poleca się dietę przeciwzapalną lub o niskiej zawartości FODMAP bazujące na ciemnozielonych warzywach liściastych, nasionach, tłustych rybach i żywności bogatej w żelazo niehemowe może również pomóc złagodzić objawy endometriozy, zmniejszając stan zapalny i dostarczając organizmowi niezbędnych składników odżywczych.
Jakie suplementy przy endometriozie?
Suplementacja może w znaczy sposób złagodzić objawy endometriozy, przede wszystkim obniżyć stany zapalne, zmniejszyć ból, skurcze, przeciwdziałać skutkom stresu oksydacyjnego i łagodzić miesiączki. Do suplementów łagodzących objawy endometriozy zaliczamy:
- Flawonoidy. Roślinne przeciwutleniacze jak kwercetyna, resweratrol i sulforafan mają pozytywny wpływ na endometriozę. Badania wykazały, że mogą one wpływać na czynnik wzrostu śródbłonka naczyniowego tkanki endometrium.
- Witaminy C i E. Posiadają silne działanie przeciwutleniające. Niektóre badania dotyczące endometrium wykazały, że witaminy C i E zmniejszają stany zapalne, bolesne miesiączkowanie i ból miednicy.
- Zielona herbata i kurkumina. Katechina występująca w zielonej herbacie i kurkumina mają udowodnione działanie zmniejszające stany zapalne w organizmie.
- Ekstakty CBD. Mogą wesprzeć łagodzenie stanów zapalnych oraz bólu, obecnych w endometriozie. CBD wykazuje też działanie antyoksydacyjne, dlatego będzie doskonałym suplementem łagodzącym objawy endometriozy.
Bibliografia
https://rbej.biomedcentral.com/articles/10.1186/1477-7827-7-54
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3484190/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9983692/
https://obgyn.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/ajo.12594
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8547625/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8065992/pdf/nutrients-13-01178.pdf
Facebook
Instagram
Dodaj komentarz