Gotu kola - właściwości lecznicze warkątki azjatyckiej i jej skutki uboczne

min. czytania

Wąkrotka azjatycka, znana również jako gotu kola, jest ceniona za swoje liczne właściwości lecznicze. W tradycyjnej medycynie azjatyckiej była wykorzystywana od wieków w celu wsparcia zarówno zdrowia fizycznego, jak i psychicznego. Z tego artykułu dowiesz się, jakie właściwości ma gotu kola, kiedy warto rozważyć jej stosowanie oraz czy jest bezpieczna. Dowiesz się również o jej działaniu adaptogennym i o przeciwwskazaniach do jej stosowania. .

Gotu kola – właściwości i zastosowanie

Gotu Kola, znana również jako wąkrota azjatycka, od wieków zajmuje ważne miejsce w medycynie tradycyjnej Azji, zwłaszcza w praktykach ajurwedyjskich. Jej korzystny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy czyni ją cennym narzędziem w łagodzeniu stresu i poprawie funkcji poznawczych. Gotu kola wykazuje również działanie adaptogenne, pomagając organizmowi dostosować się do stresu fizycznego i psychicznego, co sprawia, że stosowanie wąkrotki azjatyckiej jest polecane osobom żyjącym w ciągłym napięciu. Składniki aktywne zawarte w tej roślinie, takie jak saponiny triterpenowe, mają udowodnione działanie w regeneracji tkanki nerwowej oraz poprawie krążenia, co przekłada się na szerokie zastosowanie w kosmetologii oraz leczeniu ran. 

Wąkrotka azjatycka: jak wpływa na nasz organizm?

Wąkrotka azjatycka, znana także pod nazwą centella asiatica lub gotu kola, odgrywa kluczową rolę jako adaptogen, wspierając zdolności adaptacyjne organizmu poprzez wsparcie radzenia sobie ze stresem. Oznacza to, że pomaga organizmowi przystosować się do stresu i przywrócić równowagę fizjologiczną. Adaptogeny, takie jak wąkrotka azjatycka, zwiększają zdolność organizmu do radzenia sobie z fizycznym, chemicznym i biologicznym stresem, co przyczynia się do ogólnej poprawy zdrowia i samopoczucia. Regularne stosowanie wąkrotki azjatyckiej może wspierać funkcje poznawcze, poprawiać koncentrację i pamięć, a także redukować uczucie zmęczenia i niepokoju. Ponadto jej stosowanie może wpływać na ochronę komórek nerwowych, dzięki czemu wspiera układ nerwowy przed uszkodzeniami. 

Gotu kola dzięki zawartości licznych składników aktywnych, będzie również mieć korzystny wpływ  na funkcjonowanie układu krążenia, co jest niezwykle ważne w kontekście adaptacji do stresu fizycznego. Regularne stosowanie gotu kola może przyczynić się do poprawy zdolności poznawczych oraz ogólnego stanu zdrowia. Ponadto ma ona właściwości przeciwzapalne oraz antyoksydacyjne, dzięki czemu może zmniejszać ryzyko rozwoju poważnych chorób. 

Czy gotu kola jest bezpieczna?

Gotu kola jest powszechnie uważana za bezpieczną, w szczególności, gdy jest spożywana w odpowiednich ilościach. Niestety jej stosowanie może niekiedy wiązać się z pewnymi skutkami ubocznymi jak łagodne dolegliwości żołądkowe, zawroty głowy lub senność. Ma to miejsce szczególnie przy spożyciu dużych dawek. W celu minimalizowania problemów ze strony przewodu pokarmowego zazwyczaj zaleca się, aby przyjmować ją wraz z posiłkiem. Ogólnie gotu kola jest uważana za produkt bezpieczny, jednak ostrożność przy jej stosowaniu powinny zachować kobiety w ciąży, karmiące oraz osoby przyjmujące leki. Najlepiej, aby przed rozpoczęciem jej suplementacji, skonsultowały się ze specjalistą. 

Jakie są skutki uboczne stosowania gotu kola?

Chociaż gotu kola jest ceniona za swoje właściwości lecznicze, nie można ignorować potencjalnych negatywnych skutków jej stosowania. Nadmierna suplementacja może prowadzić do wystąpienia działań niepożądanych, takich jak uczucie zmęczenia, bóle głowy, a w rzadkich przypadkach reakcje alergiczne. Stosowanie gotu kola nie jest również zalecane dla kobiety w ciąży oraz karmiących, ponieważ brakuje badań, które potwierdzają jej bezpieczeństwo. Ponadto jej suplementację powinny skonsultować ze specjalistą osoby stosujące przewlekle leki (np. przeciwzakrzepowe), aby uniknąć niepożądanych skutków. 

Korzyści zdrowotne wąkrotki azjatyckiej

Gotu kola jest bogatym źródłem przeciwutleniaczy, które odgrywają ważną rolę w neutralizowaniu wolnych rodników, czyli atomów lub cząsteczek, które posiadają niesparowany elektron, przez co są bardzo reaktywne i mogą powodować uszkodzenia oraz przyspieszać proces starzenia. Dlatego warto włączać produkty, takie jak gotu kola, które pomagają w ich neutralizacji. Ponadto regularne stosowanie gotu koli może  znacząco poprawić zdolności poznawcze, wspierając pamięć i koncentrację. Dzięki swoim właściwościom adaptogennym gotu kola pomaga organizmowi lepiej radzić sobie ze stresem. Jest to nieocenione w dzisiejszym szybkim tempie życia.

Jej stosowanie może wpłynąć na zmniejszenie stężenia kortyzolu, czyli hormonu stresu, tym samym poprawiając zdolność organizmu do radzenia sobie ze stresem. Stosowanie wąkrotki azjatyckiej może również wesprzeć syntezę kolagenu, co natomiast wpływa na poprawę elastyczności i wyglądu skóry. Ponadto może to korzystnie wpłynąć na procesy gojenia się ran, przez co wąkrotka jest częstym dodatkiem do różnych maści i kremów. Gotu kola wspiera również zdrowie układu sercowo-naczyniowego.

Badania wskazują, że ekstrakty z wąkrotki mogą poprawiać krążenie krwi, co jest szczególnie korzystne dla osób cierpiących na niewydolność żylną. Regularne stosowanie może prowadzić do zmniejszenia obrzęków i bólu nóg, a także wspierać regenerację naczyń krwionośnych. Tak wiele korzyści wynikających ze stosowania gotu koli potwierdza tylko, dlaczego była tak chętnie wykorzystywana w medycynie tradycyjnej już od wielu wieków.

Gotu kola w tradycyjnej medycynie azjatyckiej

Tradycyjna medycyna azjatycka od wieków wykorzystuje gotu kolę ze względu na wszechstronne właściwości lecznicze. Stosowana jest w indyjskiej medycynie, gdzie ceniona jest za zdolność do poprawy funkcji poznawczych, wspierania zdrowia psychicznego oraz fizycznego. Gotu kola wykazuje również działanie przeciwutleniające, co przyczynia się do ochrony organizmu przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Stosowanie gotu koli jako jednego z adaptogenów pomaga w naturalny sposób lepiej radzić sobie ze stresem i przystosować organizm do mniej sprzyjających warunków. . Aktywne składniki zawarte w roślinie, takie jak flawonoidy i triterpeny mają bardzo pozytywny wpływ na organizm. To dzięki ich obecności, wąkrotka charakteryzuje się działaniem przeciwzapalnym, antyoksydacyjnym oraz adaptogennym. 

Wąkrota azjatycka – źródło młodości i wsparcie dla układu krążenia

Gotu kola wpływa korzystnie na układ krążenia dzięki swoim unikalnym właściwościom, które wspierają zdrowie naczyń krwionośnych i poprawiają krążenie krwi. Jednym z głównych związków aktywnych w gotu koli są triterpenoidy, które wykazują działanie wzmacniające na ściany naczyń krwionośnych. Związki te zwiększają produkcję kolagenu, co poprawia elastyczność i wytrzymałość naczyń. W rezultacie regularne stosowanie gotu koli może zmniejszać ryzyko rozwoju problemów naczyniowych, takich jak żylaki i niewydolność żylna.

Dodatkowo gotu kola ma właściwości przeciwzapalne i przeciwutleniające, które również przyczyniają się do jej korzystnego wpływu na układ krążenia. Stan zapalny i stres oksydacyjny są kluczowymi czynnikami prowadzącymi do uszkodzenia naczyń krwionośnych i rozwoju miażdżycy. Gotu kola pomaga neutralizować wolne rodniki i redukować stan zapalny, co chroni naczynia krwionośne przed uszkodzeniami. Dlatego gotu kolę można zastosować w wielu dolegliwości, dzięki jej wszechstronnemu działaniu. 

Badania nad gotu kola

Gotu kola jest rośliną o wielu zastosowaniach, dzięki czemu jest składnikiem wielu kosmetyków oraz suplementów diety. Jej dodatek do codziennej rutyny, może wpłynąć korzystnie na wsparcie wielu procesów życiowych. Wynika to między innymi ze składników aktywnych, które są w niej zawarte i charakteryzują się działaniem przeciwzapalnym, antyoksydacyjnym oraz adaptogennym. Poznaj kilka zastosowań gotu koli, które są opisane w badaniach naukowych:

1. Roślina ta wykazuje korzystny wpływ na układ krwionośny. Gotu kola pomaga w poprawie elastyczności naczyń krwionośnych, co jest kluczowe dla prawidłowego krążenia krwi. Regularne spożywanie gotu koli może obniżać poziom cholesterolu i zapobiegać tworzeniu się blaszek miażdżycowych. Zmniejsza to ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych, takich jak miażdżyca, zawał serca i udar mózgu. Poprzez poprawę mikrokrążenia, gotu kola wspiera również regenerację tkanek i przyspiesza gojenie się ran [1]. 
2. Gotu kola może być skuteczna w regulacji gospodarki węglowodanowej. Badania wskazują, że jej stosowanie może prowadzić do obniżenia stężenia glukozy we krwi i zwiększenia wrażliwości tkanek na insulinę. Dzięki tym właściwościom gotu kola może być pomocna w leczeniu cukrzycy typu 2 oraz insulinooporności [1,2]. 
3. Wąkrotka wykazuje również działanie neuroprotekcyjne, co natomiast może wpływać na wsparcie pamięci i koncentracji [1,3].  
4. Działanie antyoksydacyjne gotu koli może pomóc w neutralizowaniu wolnych rodników. Ich nadmiar może być przyczyną stresu oksydacyjnego oraz uszkodzenia komórek, czego konsekwencją mogą być poważne choroby. Dlatego warto uwzględniać w codziennej rutynie takie produkty, jak gotu kola, które pomagają w zwalczaniu wolnych rodników [1]. 

FAQ’s

Jak Gotu Kola wpływa na koncentrację i funkcje poznawcze?

Gotu kola jest ceniona za swoje właściwości adaptogenne, które korzystnie wpływają na układ nerwowy i mózg. Regularne stosowanie wąkrotki azjatyckiej może poprawiać koncentrację oraz funkcje poznawcze, oraz wesprzeć organizm w radzeniu sobie ze stresem. Dlatego jej stosowanie, może okazać się szczególnie korzystne dla osób pracujących umysłowo oraz dla tych, którzy chcą poprawić swoją pamięć i zdolności uczenia się.

Czy gotu kola może być wykorzystywana w leczeniu chorób skóry takich jak łuszczyca lub egzema?

Tak, gotu kola ma właściwości przeciwzapalne i regeneracyjne. Dzięki temu może być pomocna w leczeniu różnych problemów skórnych, w tym łuszczycy i egzemy. Jej zdolność do stymulowania produkcji kolagenu przyczynia się do poprawy elastyczności skóry oraz przyspieszenia procesu gojenia się ran i uszkodzeń naskórka. Ponadto, właściwości przeciwutleniające pomagają chronić skórę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników.

Jakie są potencjalne skutki uboczne stosowania gotu kola?

Mimo licznych korzyści zdrowotnych gotu kola może powodować skutki uboczne, zwłaszcza przy nadmiernym stosowaniu. Do najczęstszych należą uczucie zmęczenia, bóle głowy, a w rzadkich przypadkach reakcje alergiczne. Osoby stosujące przewlekle leki oraz kobiety w ciąży i karmiące piersią, przed włączeniem gotu koli do codziennej rutyny, powinny skonsultować się ze specjalistą. 

Czy gotu kola znajduje zastosowanie w kosmetologii?

Tak, dzięki swoim właściwościom regeneracyjnym i przeciwutleniającym, gotu kola jest często wykorzystywana w kosmetologii. Jej zdolność do stymulowania produkcji kolagenu i elastyny przyczynia się do poprawy elastyczności skóry, redukcji zmarszczek oraz przyspieszenia gojenia się ran. 

Jak gotu kola wspiera długowieczność i zdrowie układu krążenia?

Gotu kola jest ceniona za swoje właściwości wspierające długowieczność i zdrowie układu krążenia. Dzięki zawartości substancji aktywnych, takich jak triterpeny i flawonoidy, gotu kola wspomaga krążenie krwi. Przyczynia się to do lepszego odżywienia i dotlenienia komórek.  Ponadto jej stosowanie może pomóc w regeneracji naczyń krwionośnych oraz zmniejszać ból i obrzęk nóg. 

Literatura

1. Sun B, Wu L, Wu Y, Zhang C, Qin L, Hayashi M, Kudo M, Gao M, Liu T. Therapeutic Potential of Centella asiatica and Its Triterpenes: A Review. Front Pharmacol. 2020 Sep 4;11:568032.
2. Rehman K, Akash MSH. Mechanism of Generation of Oxidative Stress and Pathophysiology of Type 2 Diabetes Mellitus: How Are They Interlinked? J Cell Biochem. 2017 Nov;118(11):3577-3585.
3. Chaisawang P, Sirichoat A, Chaijaroonkhanarak W, Pannangrong W, Sripanidkulchai B, Wigmore P, Welbat JU. Asiatic acid protects against cognitive deficits and reductions in cell proliferation and survival in the rat hippocampus caused by 5-fluorouracil chemotherapy. PLoS One. 2017 Jul 10;12(7):e0180650. 

Zobacz także

• Adaptogeny – co to, właściwości, badania
• Witania ospała (Ashwagandha) – właściwości