Kwas hialuronowy – czym jest i jak działa?

min. czytania

Sucha skóra, sztywne stawy, piekące oczy? To może być znak, że Twojemu organizmowi brakuje jednej z najważniejszych substancji – kwasu hialuronowego. Choć naturalnie występuje w ciele, jego stężenie zaczyna spadać już po 25. roku życia. Z tego artykułu dowiesz się, jak działa kwas hialuronowy, gdzie go znaleźć i jak skutecznie go uzupełniać – z zewnątrz i od środka.

Czym jest kwas hialuronowy?

Kwas hialuronowy to substancja naturalnie występująca w Twoim organizmie. Najwięcej znajduje się jej w skórze, oczach i mazi stawowej. Pełni ważną funkcję – wiąże wodę i pomaga utrzymać odpowiednie nawodnienie tkanek.

Działa jak naturalna „gąbka” – jedna cząsteczka kwasu hialuronowego może związać nawet 1000 razy więcej wody, niż sama waży. Dzięki temu skóra pozostaje elastyczna, gładka i dobrze napięta. Ale to nie wszystko. Kwas hialuronowy wspiera także regenerację tkanek, chroni stawy przed tarciem i pomaga nawilżać błony śluzowe.

Z wiekiem jego ilość w organizmie stopniowo maleje. Skóra staje się sucha, mniej jędrna, a stawy sztywnieją. Dlatego coraz częściej sięga się po kosmetyki i suplementy, które dostarczają go z zewnątrz – i to z bardzo dobrym efektem.

Jak działa kwas hialuronowy?

Kwas hialuronowy działa na wielu poziomach. Nie tylko nawilża skórę, ale też wspiera stawy i błony śluzowe. Dzięki niemu skóra wygląda zdrowo, a ruch stawów jest płynny i bezbolesny. Kwas hialuronowy bierze też udział w procesach regeneracji, działa łagodząco i wspiera odbudowę tkanek. Sprawdza się zarówno w codziennej pielęgnacji, jak i w profesjonalnych zabiegach kosmetycznych czy terapiach medycznych.

Jak dokładnie działa w poszczególnych obszarach?

Kwas hialuronowy na twarz

Skóra twarzy to miejsce, gdzie efekty działania kwasu hialuronowego widać najszybciej. 

• Pomaga utrzymać optymalne nawilżenie, 
• wygładza drobne linie i zmarszczki, 
• poprawia elastyczność i przywraca skórze zdrowy wygląd.

W pielęgnacji twarzy działa zarówno powierzchniowo, jak i głębiej – wszystko zależy od wielkości cząsteczek użytych w kosmetyku. Im mniejsze, tym głębiej mogą wnikać. Dzięki temu kwas hialuronowy sprawdza się w produktach nawilżających, przeciwzmarszczkowych i regenerujących.

Kwas hialuronowy na stawy

W stawach kwas hialuronowy działa jak naturalny smar. Znajduje się w mazi stawowej i ułatwia ruch, zmniejszając tarcie między powierzchniami stawowymi. Z wiekiem jego ilość się zmniejsza, co może prowadzić do bólu i sztywności.

Suplementy i iniekcje z kwasem hialuronowym są często stosowane przy problemach ze stawami – szczególnie w przypadku zwyrodnień. Pomagają zmniejszyć dyskomfort i poprawić ruchomość.

Kwas hialuronowy na oczy i błony śluzowe

Kwas hialuronowy wspiera również nawilżenie błon śluzowych, np. w oku czy jamie ustnej. Jest składnikiem wielu kropli do oczu, które łagodzą suchość i pieczenie. Działa kojąco, regenerująco i chroni przed podrażnieniem.

W preparatach do nosa, gardła czy miejsc intymnych pełni podobną funkcję – utrzymuje naturalne nawilżenie i wspiera barierę ochronną.

Dlaczego warto uzupełniać kwas hialuronowy?

Z wiekiem organizm produkuje coraz mniej kwasu hialuronowego. Pierwsze zmiany można zauważyć już po 25. roku życia. Skóra traci jędrność, szybciej się przesusza, pojawiają się drobne zmarszczki. To samo dzieje się ze stawami – ruchy stają się mniej płynne, a dyskomfort może pojawiać się nawet przy codziennych czynnościach.

Ale niedobory kwasu hialuronowego nie dotyczą tylko wieku. Do spadku jego ilości przyczyniają się też:

• promieniowanie UV – niszczy strukturę skóry i przyspiesza rozpad kwasu hialuronowego,
• zanieczyszczenia środowiska – działają drażniąco i obciążają skórę,
• palenie papierosów i stres oksydacyjny – osłabiają barierę ochronną skóry,
• niewłaściwa dieta i odwodnienie – ograniczają naturalną regenerację.
  

Dobrą wiadomością jest to, że można temu przeciwdziałać. Stosując odpowiednią pielęgnację i uzupełniając kwas hialuronowy z zewnątrz – zarówno w formie kosmetyków, jak i suplementów – można wspomóc skórę, stawy i błony śluzowe. Efekty? Lepsze nawilżenie, większy komfort i widoczna poprawa kondycji tkanek.

Jak stosować kwas hialuronowy na twarz?

Chcesz zatrzymać nawilżenie w skórze i poprawić jej wygląd? Kwas hialuronowy sprawdzi się idealnie, ale tylko wtedy, gdy użyjesz go we właściwy sposób.

Najważniejsza zasada: nakładaj go na wilgotną skórę. Dlaczego? Bo kwas hialuronowy działa jak magnes na wodę. Jeśli skóra jest sucha, może „wyciągać” wilgoć z głębszych warstw, zamiast zatrzymywać ją z zewnątrz. Efekt może być odwrotny do zamierzonego.

Oto jak go stosować krok po kroku:

• Oczyść twarz – najlepiej łagodnym produktem bez alkoholu.
• Zwilż skórę tonikiem, hydrolatem lub wodą termalną.
• Nałóż serum lub żel z kwasem hialuronowym – delikatnie wklep, nie wcieraj.
• Zamknij nawilżenie kremem – to tzw. okluzja, która zapobiega odparowaniu wody.
  

W codziennej pielęgnacji kwas hialuronowy najlepiej sprawdza się rano i wieczorem. Możesz go stosować samodzielnie lub łączyć z innymi składnikami aktywnymi – np. z witaminą C, aloesem, peptydami czy niacynamidem.

Uważaj tylko na silne kwasy złuszczające i retinol – w takim połączeniu skóra może stać się bardziej wrażliwa. Warto też unikać produktów z dużym stężeniem HA przy bardzo suchej skórze – zamiast pomóc, mogą dać uczucie ściągnięcia.

Suplementy z kwasem hialuronowym

Kwas hialuronowy możesz dostarczać nie tylko przez skórę. Coraz więcej osób sięga po suplementy, które działają od środka – szczególnie wtedy, gdy skóra traci jędrność, a stawy zaczynają dawać o sobie znać.

Jak działają takie preparaty? Po spożyciu kwas hialuronowy wchłania się w przewodzie pokarmowym i trafia do krwiobiegu. Następnie może wspierać skórę, stawy, oczy i inne tkanki, które potrzebują nawilżenia i regeneracji.

Dla kogo suplementy będą dobrym wyborem?

• dla osób z suchą, wiotką skórą,
• przy pierwszych oznakach starzenia,
• dla osób aktywnych fizycznie i sportowców,
• w okresie rekonwalescencji po urazach stawów,
• dla osób pracujących w klimatyzowanych pomieszczeniach.
  

Na rynku znajdziesz różne formy suplementów, takie jak kapsułki i tabletki, które są najwygodniejsze w codziennym stosowaniu, płyny do picia – często wzbogacone o kolagen i witaminę C – oraz proszki do rozpuszczenia w wodzie, polecane osobom unikającym żelatyny.

Warto zwracać uwagę na jakość surowców. Najlepiej wybieraj produkty zawierające kwas hialuronowy o niskiej masie cząsteczkowej (np. 50–300 kDa), bo są lepiej przyswajane. Dobrze, jeśli suplement zawiera dodatkowo przeciwutleniacze, np. witaminę C lub E – wspierają one naturalną regenerację i działanie kwasu. 

I jeszcze jedno – efekty suplementacji nie są natychmiastowe. Zwykle potrzeba kilku tygodni regularnego stosowania, żeby zauważyć zmiany w nawilżeniu skóry lub komforcie stawów.

Badania nad kwasem hialuronowym

Kwas hialuronowy to składnik ważny dla zdrowia stawów, skóry i regeneracji tkanek. Naturalnie występuje w organizmie, dlatego jest bezpieczny i dobrze tolerowany. Badania potwierdzają jego skuteczność w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów i poprawie wyglądu skóry. Naukowcy analizują jego formy, czystość, masę cząsteczkową i połączenia z innymi substancjami. Kwas ten działa jako „smar” w stawach i stymuluje odbudowę tkanek. Poznaj więc nieco więcej faktów na jego temat oraz możliwości wykorzystania:

W chorobie zwyrodnieniowej stawów chrząstka staje się cieńsza, a staw gorzej się porusza. Kwas hialuronowy pomaga odbudować prawidłową strukturę płynu stawowego i przywrócić jego ochronne właściwości. Zmniejsza stan zapalny, poprawia amortyzację stawu i zmniejsza uczucie sztywności. Dzięki niemu możliwa jest poprawa komfortu chodzenia i spowolnienie uszkodzeń stawu. Badania wskazują także na jego udział w aktywacji komórek regenerujących chrząstkę [1]. 

Kwas hialuronowy bierze udział w gojeniu i regeneracji. Działanie zależy od masy cząsteczkowej – jedne formy łagodzą stany zapalne, inne wspierają naprawę. Wspomaga różnicowanie i migrację komórek skóry. Jest dobrze tolerowany i stosowany w medycynie regeneracyjnej. Połączenia z kolagenem, chitozanem czy czynnikami wzrostu przyspieszają gojenie i tworzenie naczyń krwionośnych [2].

Doustne przyjmowanie kwasu hialuronowego okazało się skuteczne w poprawie wyglądu i jakości skóry – potwierdziły to wyniki randomizowanego badania klinicznego. Po 2–8 tygodniach suplementacji skóra była lepiej nawilżona, a w kolejnych tygodniach poprawił się także jej koloryt. Po 12 tygodniach zaobserwowano zwiększenie grubości naskórka, co może świadczyć o lepszym nawodnieniu i odbudowie tkanek. Może również chronić przed wolnymi rodnikami i wspierać procesy gojenia mikrouszkodzeń. Suplementacja HA może stanowić uzupełnienie codziennej pielęgnacji od środka [3].

Podsumowanie

Kwas hialuronowy wspiera nawilżenie skóry, poprawia jej elastyczność i działa regenerująco. Z wiekiem jego ilość w organizmie spada, dlatego warto go uzupełniać – w pielęgnacji i suplementacji. To prosty sposób, by zadbać o skórę, stawy i komfort na co dzień.

FAQ

Czy kwas hialuronowy jest bezpieczny?

Tak, kwas hialuronowy uznaje się za bezpieczny składnik, zarówno w kosmetykach, jak i suplementach. Jest naturalnie obecny w organizmie, dlatego ryzyko podrażnień lub reakcji alergicznych jest bardzo niskie. Ważne jednak, by wybierać produkty dobrej jakości i stosować je zgodnie z zaleceniami. W przypadku zabiegów iniekcyjnych bezpieczeństwo zależy też od doświadczenia osoby wykonującej procedurę.

Gdzie wstrzykuje się kwas hialuronowy?

Kwas hialuronowy najczęściej wstrzykuje się w okolice twarzy – np. w bruzdy nosowo-wargowe, okolice ust, policzki czy pod oczy. Zabiegi z jego użyciem mają na celu uzupełnienie objętości, wygładzenie zmarszczek i poprawę nawilżenia. Stosuje się go też w okolicach stawów, np. kolan, w leczeniu zwyrodnień.

Jakie są skutki uboczne kwasu hialuronowego?

W przypadku stosowania zewnętrznego skutki uboczne są rzadkie – mogą pojawić się lekkie podrażnienia lub uczucie ściągnięcia, jeśli skóra jest bardzo sucha i produkt został źle użyty. Po zabiegach iniekcyjnych mogą wystąpić zaczerwienienie, obrzęk, siniaki lub bolesność w miejscu podania. Poważniejsze reakcje zdarzają się rzadko i najczęściej wynikają z nieprawidłowego wykonania zabiegu.

Zobacz także

Jak pozbyć się rozstępów i zapobiegać ich powstawaniu?

Kolagen – białko młodości i zdrowia. Wszystko, co musisz wiedzieć

Bibliografia

1. Abatangelo G, Vindigni V, Avruscio G, Pandis L, Brun P. Hyaluronic Acid: Redefining Its Role. Cells. 2020 Jul 21;9(7):1743. 
2. Murphy SV, Skardal A, Song L, Sutton K, Haug R, Mack DL, Jackson J, Soker S, Atala A. Solubilized Amnion Membrane Hyaluronic Acid Hydrogel Accelerates Full-Thickness Wound Healing. Stem Cells Transl Med. 2017 Nov;6(11):2020-2032. 
3. Gao YR, Wang RP, Zhang L, Fan Y, Luan J, Liu Z, Yuan C. Oral administration of hyaluronic acid to improve skin conditions via a randomized double-blind clinical test. Skin Res Technol. 2023 Nov;29(11):e13531.