Cordyceps (kordyceps chiński) - właściwości, zastosowanie i przeciwwskazania

min. czytania

Cordyceps znany również jako kordyceps chiński, to wyjątkowy grzyb, który zdobył popularność na całym świecie dzięki swoim licznym korzyściom zdrowotnym, takim jak działanie adaptogenne, przeciwzapalne, antyoksydacyjne i immunomodulujące. Dzięki nim, od wieków jest stosowany w medycynie chińskiej jako naturalny środek poprawiający kondycję i zdrowie organizmu. Z tego artykułu dowiesz się, jakie są właściwości tego niezwykłego grzyba, jak odpowiednio dawkować preparaty z kordycepsu oraz jakie są przeciwwskazania do jego stosowania. 

Historia i działanie kordycepsu chińskiego

Kordyceps od wieków jest ceniony w tradycyjnej medycynie chińskiej jako naturalny sposób na poprawę kondycji i zdrowia. Grzyb ten jest znany ze swoich silnych właściwości prozdrowotnych. Wynikają one z obecności takich substancji jak kordycepina, polisacharydy, nukleozydy oraz sterole. Kluczowym składnikiem jest kordycepina, która ma działanie przeciwzapalne, antyoksydacyjne i przeciwnowotworowe. Pomaga w regulacji metabolizmu komórkowego, wspiera funkcjonowanie układu odpornościowego i może działać przeciwbakteryjnie, co przyczynia się do ogólnej poprawy zdrowia.

Kordyceps chiński jest bogaty w polisacharydy, takie jak β-glukan, które mają właściwości immunomodulacyjne. Te związki wspierają układ odpornościowy, zwiększając jego zdolność do obrony przed patogenami. Grzyb ten zawiera również nukleozydy, w tym adenozynę, które poprawiają funkcje energetyczne komórek i wspierają regenerację. Zawiera też sterole, które mogą korzystnie wpływać na zdrowie sercowo-naczyniowe poprzez obniżenie stężenia cholesterolu. Stosowanie preparatów z  kordycepsem może znacząco wpłynąć na poprawę odporności. Jest to szczególnie istotne w okresach zwiększonego ryzyka infekcji.

Cordyceps działa również jako nośnik energii w komórkach, co może przyczynić się do zwiększenia wytrzymałości i poprawy kondycji fizycznej. Dzięki tym właściwościom znajduje on zastosowanie nie tylko w medycynie naturalnej, ale również wśród sportowców dążących do optymalizacji swoich wyników. 

Korzyści ze stosowania kordycepsu chińskiego

Cordyceps może pomóc w walce z przewlekłym zmęczeniem, zwiększając poziom energii i wytrzymałości. Badania pokazują, że grzyb ten może poprawić wykorzystanie tlenu podczas ćwiczeń, co przekłada się na lepszą wydolność fizyczną. Dodatkowo może wspierać zdrowie układu oddechowego, co jest szczególnie korzystne dla osób cierpiących na astmę czy przewlekłą obturacyjną chorobę płuc.

Kordyceps chiński ma również pozytywny wpływ na układ odpornościowy. Aktywuje komórki odpornościowe organizmu, co może pomóc w walce z infekcjami wirusowymi oraz nowotworami. Grzyb ten ma także właściwości przeciwzapalne, co może okazać się przydatne w zmniejszeniu stanu zapalnego w organizmie. Ponadto badania potwierdzają jego działanie przeciwnowotworowe i antyoksydacyjne. 

Właściwości przeciwstarzeniowe kordycepsu

Kordyceps jest ceniony za swoje właściwości przeciwstarzeniowe. Pomagają w zachowaniu młodości i witalności poprzez regulację metabolizmu energetycznego. Kluczowym mechanizmem, który wspiera działanie przeciwstarzeniowe, jest jego działanie antyoksydacyjne. Zawarte w nim substancje aktywne, takie jak kordycepina i polisacharydy, neutralizują wolne rodniki, które przyczyniają się do uszkodzeń komórkowych i przyspieszają proces starzenia. Wpływa on też na poprawę funkcji mitochondrialnych, które są kluczowe dla produkcji energii w komórkach. Dlatego jego suplementacja może przyczynić się do wsparcia różnych układów w organizmie, tym samym przeciwdziałać starzeniu się organizmu. 

Jak dawkować preparaty z kordycepsem chińskim?

Aby zwiększyć korzyści płynące ze stosowania kordycepsu, zaleca się przyjmowanie preparatów zawierających wysokie stężenie ekstraktu bogatego w polisacharydy. Zazwyczaj rekomenduje się przestrzeganie zaleceń producenta, ponieważ preparaty mogą różnić się między sobą pod względem zawartości substancji aktywnych, takich jak polisacharydy. Bardzo istotne jest, aby przyjmować go regularnie, ponieważ dzięki temu można osiągnąć maksymalne efekty.  Ważne jest, aby pamiętać, że cordyceps, jako nośnik energii w komórkach, może działać pobudzająco, dlatego zaleca się zażywanie go w pierwszej połowie dnia. Ponadto dokładne dawkowanie zawsze warto skonsultować z lekarzem lub dietetykiem, aby dostosować je do własnych potrzeb i stanu zdrowia.

Przeciwwskazania do stosowania kordycepsu – kiedy należy zachować ostrożność?

Stosowanie grzyba cordyceps, mimo licznych korzyści, może nie być wskazane dla wszystkich. Szczególną uwagę należy zwrócić na osoby cierpiące na choroby autoimmunologiczne. Ze względu na to, że kordyceps aktywuje komórki odpornościowe organizmu, może to prowadzić do nadmiernej stymulacji układu immunologicznego, co jest niepożądane w przypadku tego typu schorzeń. Ponadto, osoby przyjmujące leki o działaniu immunosupresyjnym powinny unikać suplementacji preparatami z cordycepsem, gdyż może to zakłócić działanie przepisanych im leków, prowadząc do zmniejszenia ich skuteczności. Kordyceps może wpływać na stężenie glukozy we krwi, dlatego osoby z cukrzycą powinny monitorować ten parametr podczas stosowania suplementu.

Kobiety w ciąży oraz karmiące piersią również powinny zachować szczególną ostrożność w stosowaniu cordycepsu. Brak jest wystarczających badań potwierdzających bezpieczeństwo stosowania tego grzyba w tych szczególnych okresach życia kobiety, dlatego zaleca się unikanie suplementacji bez konsultacji z lekarzem. Również osoby z alergią na maczużnik chiński (inna nazwa cordycepsu) lub inne grzyby i pleśnie powinny unikać jego stosowania, aby nie wywołać reakcji alergicznej. Zawsze przed rozpoczęciem suplementacji należy dokładnie zapoznać się z zaleceniami dotyczących dawkowania i potencjalnych interakcji z innymi przyjmowanymi składnikami odżywczymi oraz witaminami.

Badania nad kordycepsem chińskim

Kordyceps chiński już od wielu lat był szeroko stosowany w medycynie tradycyjnej w celu poprawy ogólnej witalności i wspierania zdrowia układu odpornościowego. Tradycyjnie używano go do zwiększenia wytrzymałości, poprawy funkcji oddechowych oraz wspierania leczenia stanów zapalnych i osłabienia. Uznawany był także za środek wspomagający długowieczność i regenerację organizmu, co przyczyniło się do jego cenionej roli w chińskiej medycynie ludowej. Nic więc dziwnego, że stał się temat wielu badań naukowych. Dlatego poznaj kilka ciekawych wniosków na jego temat:

1. Kordyceps chiński jest źródłem licznych substancji bioaktywnych, takich jak D-mannitol, kordycepina, adenozyna, witaminy, polisacharydy i enzymy. Wykazują one szereg korzystnych właściwości w organizmie, w tym działanie przeciwzapalne, antyoksydacyjne i przeciwnowotworowe [1]. 
2. Działanie antyoksydacyjne tego grzyba, polega na neutralizowaniu wolnych rodników, czyli atomów i cząsteczek, które posiadają niesparowany elektron, przez co są bardzo reaktywne i mogą uszkadzać różne komórki, przyczyniając się do rozwoju chorób. Dlatego jego regularne stosowanie może wesprzeć zdrowie i zmniejszyć ryzyko chorób [2]. 
3. Cordyceps zawiera różne rodzaje składników polisacharydowych, które mogą pomóc w obniżeniu stężenia glukozy, mają działanie przeciwnowotworowe, immunoprotekcyjne i przeciwgrypowe [3]. 
4. Kordyceps chiński może również korzystnie wpłynąć na regulację gospodarki lipidowej, poprzez obniżenie stężenia cholesterolu całkowitego i lipoprotein LDL, które potocznie nazywane są „złym” cholesterolem. Badania wskazują, że kordyceps może podwyższać stężenie lipoprotein HDL, czyli „dobrego” cholesterolu, co przyczynia się do lepszego funkcjonowania układu sercowo-naczyniowego. Dzięki tym właściwościom suplementacja kordycepsem może wspierać profilaktykę miażdżycy i innych chorób związanych z zaburzeniami lipidowymi [4].  

FAQ’s

Jakie są główne przeciwwskazania do stosowania kordycepsu chińskiego?

Przeciwwskazania do stosowania kordycepsu chińskiego obejmują głównie osoby cierpiące na choroby autoimmunologiczne, kobiety w ciąży oraz osoby przyjmujące leki immunosupresyjne. Ze względu na aktywizujące działanie cordycepsu na układ odpornościowy, osoby z chorobami autoimmunologicznymi powinny zachować szczególną ostrożność. Ponadto, ze względu na brak wystarczających badań, kobiety w ciąży oraz karmiące piersią powinny unikać suplementacji kordycepsem bez konsultacji z lekarzem.

Jak kordyceps chiński wpływa na odporność organizmu?

Kordyceps chiński jest znany z pozytywnego wpływu na odporność organizmu. Dzięki zawartości substancji aktywnych takich jak polisacharydy cordyceps może wspierać system immunologiczny, zwiększając wrażliwość komórek na patogeny takie jak bakterie czy wirusy. Ponadto, działanie przeciwnowotworowe cordycepsu, sugerowane przez niektóre badania, może również przyczyniać się do wzmocnienia odporności poprzez hamowanie rozwoju komórek nowotworowych.

Czy suplementacja kordycepsu jest bezpieczna dla wszystkich?

Suplementacja kordycepsu może być korzystna dla wielu osób, jednak nie jest zalecana dla każdego. Osoby z chorobami autoimmunologicznymi, kobiety w ciąży, osoby przyjmujące leki immunosupresyjne lub przeciwzakrzepowe powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji. Cordyceps może wpływać na krzepliwość krwi oraz ciśnienie, dlatego ważna jest porada medyczna przed włączeniem go do diety.

Czy kordyceps chiński działa na wątrobę?

Działanie kordycepsu chińskiego na wątrobę może być korzystne, ponieważ wykazuje on właściwości wspierające jej funkcjonowanie. Składniki odżywcze zawarte w cordycepsie, takie jak sterole, mogą pomagać w ochronie wątroby przed uszkodzeniami oraz wspierać procesy regeneracyjne. Kordyceps może przyczyniać się do redukcji substancji prozapalnych w organizmie, co również jest korzystne dla zdrowia wątroby. Jego stosowanie może też wywierać korzystny wpływ na gospodarkę lipidową. 

Czy cordyceps może zainfekować człowieka?

Cordyceps chiński nie jest w stanie zainfekować człowieka. Jest to pasożytniczy grzyb, który w naturalnym środowisku atakuje larwy owadów, głównie gąsienice motyli. Infekcja dotyczy tylko tych owadów, a nie ludzi. Produkty zawierające kordyceps, dostępne na rynku suplementów, są zazwyczaj hodowane na specjalnych podłożach, co eliminuje ryzyko przenoszenia jakichkolwiek patogenów. Dlatego stosowanie kordycepsu jako suplementu diety jest bezpieczne dla ludzi i nie wiąże się z ryzykiem infekcji.

Literatura

1. Yu X, Mao Y, Shergis JL, Coyle ME, Wu L, Chen Y, Zhang AL, Lin L, Xue CC, Xu Y. Effectiveness and Safety of Oral Cordyceps sinensis on Stable COPD of GOLD Stages 2-3: Systematic Review and Meta-Analysis. Evid Based Complement Alternat Med. 2019 Apr 3;2019:4903671.
2. Das G, Shin HS, Leyva-Gómez G, Prado-Audelo MLD, Cortes H, Singh YD, Panda MK, Mishra AP, Nigam M, Saklani S, Chaturi PK, Martorell M, Cruz-Martins N, Sharma V, Garg N, Sharma R, Patra JK. Cordyceps spp.: A Review on Its Immune-Stimulatory and Other Biological Potentials. Front Pharmacol. 2021 Feb 8;11:602364.
3. Chen PX, Wang S, Nie S, Marcone M. Properties of Cordyceps Sinensis: A review. J Funct Foods. 2013 Apr;5(2):550-569.
4. Ashraf SA, Elkhalifa AEO, Siddiqui AJ, Patel M, Awadelkareem AM, Snoussi M, Ashraf MS, Adnan M, Hadi S. Cordycepin for Health and Wellbeing: A Potent Bioactive Metabolite of an Entomopathogenic Cordyceps Medicinal Fungus and Its Nutraceutical and Therapeutic Potential. Molecules. 2020 Jun 12;25(12):2735.

Zobacz także

• Grzyby witalne a suplementacja
• Suplementacja kwasem alfa-liponowym (ALA) – klucz do zdrowia