Metabolizm lipidów a kannabinoidy – czy CBD wpływa na poziom tłuszczów we krwi?
min. czytania
Ilość zmagazynowanej tkanki tłuszczowej oraz poziom cholesterolu są w organizmie warunkowane przez procesy metaboliczne lipidów. Nieprawidłowości w obrębie metabolizmu lipidów mogą stanowić patogenezę otyłości, miażdżycy czy innych chorób metabolicznych. Kannabinoidy, szczególnie CBD, stanowią potencjalne substancje regulujące nieprawidłowości w metabolizmie lipidów. Więcej informacji znajduje się w dalszej części artykułu.
Spis treści
Metabolizm lipidów a cholesterol
Tłuszcze odgrywają istotną rolę w metabolizmie człowieka, pełniąc funkcje energetyczne i magazynowe. Kwasy tłuszczowe to źródło energii dla komórek, składnik budulcowy błon komórkowych. Tłuszcze są prekursorami hormonów, biorą też udział w komunikacji międzykomórkowej. Prawidłowe tempo spalania tłuszczów jest istotne dla zachowania zdrowia i równowagi, dlatego prawidłowa dieta i higiena życia są tak istotne.
Metabolizm tłuszczów zaczyna się na etapie trawienia pokarmu – tłuszczów dostarczonych z pożywieniem. Enzymy trawienne, głównie lipazy, działają na cząsteczki tłuszczów, prowadząc do hydrolizy, czyli rozbicia na prostsze składniki, głównie wolne kwasy tłuszczowe i glicerol, z którego powstaje trigryceryd – cholesterol. Kwasy te są transportowane do komórek, gdzie podlegają procesom beta-oksydacji i stają się podstawowym źródłem energii dla mitochondriów komórek. W wyniku tej reakcji powstaje energia. Z kolei glicerol może być przekształcony w glukozę w procesie glukoneogenezy, dostarczając energii dla mózgu. Systetyzowany z glicerolu cholesterol jest prekursorem hormonów, kwasów żółciowych i witaminy D. Jest on składnikiem strukturalnym błon komórkowych i wszystkich organelli wewnątrz komórek. Warunkuje prawidłowe funkcje skóry i mózgu. Buduje otoczki mielinowe komórek nerwowych centralnego układu nerwowego.
Metabolizm lipidów działa w taki sposób, że ludzki organizm jest w stanie magazynować energię w postaci tkanki tłuszczowej, która może być odkładana lub spalana w zależności od zapotrzebowania. Gdy organizm potrzebuje energii, kwasy tłuszczowe są transportowane do mitochondriów, gdzie ulegają procesowi oksydacji dostarczając energii do produkcji ATP – podstawowej jednostki energetycznej komórki. Choć tłuszcze mają bardzo ważną funkcję w ludzkim ciele, ich nadmiar lub jego nieprawidłowy metabolizm mogą być niebezpieczne dla zdrowia. Na przebieg procesów metabolicznych w organizmie mają wpływ różne czynniki. Są to między innymi: nawyki żywieniowe, higiena życia, nawodnienie organizmu, aktywność fizyczna, stan organizmu (układu hormonalnego i metabolizmu).
Czym są kannabinoidy?
Kannabinoidy to związki roślinne, które działają podobnie na endokannabinoidów produkowanych przez ludzkie ciało. Konopie jako jedne z nielicznych roślin są naturalnie bogate w kannabinoidy i zawierają ich wysoką koncentrację. Związkiem najobficiej występującym jest kannabidiol (CBD) w przypadku konopi włóknistych lub tetrahydrokannabinol (THC) w przypadku konopi indyjskich.
Fitokannabinoidy pochodzące z konopi, na przykład CBD, THC, CBG, CBC, CBN i wiele innych, naśladują działanie endokannabinoidów, które mają zdolność do regulowania wielu ważnych funkcji w organizmie. Odbywa się to za pośrednictwem układu endokannabinoidowego (ECS), którego główną rolą jest utrzymanie stabilności wewnętrznego środowiska organizmu. Kannabinoidy działają na organizm poprzez receptory kannabinoidowe, CB1 i CB2, które wchodzą w skład ECS. Dzięki temu mogą regulować między innymi pracę układu nerwowego, immunologicznego, produkcję hormonów, neuroprzekaźników, enzymów i wiele więcej. Zakres regulacji dotyczy praktycznie całego organizmu i większości układów czy tkanek – tak rozległe są struktury ECS.
Jak kannabinoidy działają na metabolizm lipidów?
Szeroki wpływ kannabinoidów na organizm obejmuje swoim działaniem różne organy oraz procesy biologiczne. Istnieją pewne dowody na to, że mogą one regulować metabolizm lipidów. Duża liczba badań wykazała, że antagoniści receptora CB1 stanowią ważny cel terapeutyczny ze względu na korzystne działanie na metabolizm lipidów. CBD jako słaby antagonista receptora CB1 – lekko pobudza jego aktywność i w ten sposób może wpływać na sposób metabolizowania tłuszczy oraz poziom cholesterolu.
Ze względu na rolę receptorów CB1 w patogenezie otyłości potencjał terapeutyczny kannabidiolu obejmuje także regulacje odkładania tkanki tłuszczowej czy wydatku energetycznego wykorzystującego spalanie tłuszczy. Badanie z 2019 roku udowodniło korzystny wpływ kannabidiolu na funkcje wątroby i poziom cholesterolu. Analizę przeprowadzono u myszy z zapaleniem wątroby wywołanym dietą. Badanie wykazało, że CBD łagodziło stan zapalny i poprawiło funkcje wątroby.
CBD i wpływ na poziom cholesterolu we krwi
Dotychczasowy dorobek naukowy pokazuje, iż kannabidiol poprzez stymulowanie różnych celów może wpływać na metabolizm tłuszczów i poziom cholesterolu we krwi. W badaniu klinicznym opublikowanym w 2023 roku na pacjentach z cukrzycą typu 2, leczonych CBDEX10 po 8 tygodniach kuracji oprócz poprawy profilu glikemicznego, zaobserwowano istotny spadek całkowitego cholesterolu.
Z kolei inne badanie, przeprowadzone w modelu in vitro i zwierzęcym ukazało negatywny wpływ kannabidiolu na poziom cholesterolu. Ekspozycja na CBD zwiększyła całkowity poziom cholesterolu we krwi u myszy, którym podawano CBD doustnie. CBD indukowało ekspresję transporterów cholesterolu jelitowego. Prowadziło to do zwiększonego wychwytu cholesterolu przez komórki jelitowe i wpłynęło na zwiększenie poziomu cholesterolu we krwi i osoczu. Badanie dostarcza potencjalnych dowodów na przyszłą ocenę ryzyka CBD w chorobach układu krążenia, takich jak dyslipidemia.
Badacze z University of Colorado w 2020 roku podzielili się odkryciem dotyczącym molekularnych aspektów działania CBD na tłuszcze. Z analizy wielomiesięcznych linii komórkowych człowieka poddanych działaniu CBD, wynika, że przenika on do błon komórkowych. Może zakłócać homeostazę cholesterolu, wyzwalając liczne reakcje. Badanie pokazało, że CBD wpływał na transport i magazynowanie cholesterolu. Oddziałuje również na czujniki energii komórkowej oraz reakcje na stres oksydacyjny. Efekty te są zależne od dawki.
CBD a profil lipidowy
Kannabidiol poprawia profil lipidowy mięśni poprzez wpływ na ekspresję transporterów kwasów tłuszczowych i hamowanie lipogenezy de novo. Jest to proces powstawania tkanki tłuszczowej z nadmiaru węglowodanów w ciele. W badaniu z 2023 roku CBD podawane w formie zastrzyku dootrzewnego w dawce 10 mg/kg masy ciała przez 14 dni w szczurzym modelu otyłości, znacząco zmniejszyło akumulację wewnątrzmięśniowych kwasów tłuszczowych (FA) i zahamowało lipogenezę de novo w różnych frakcjach tłuszczowych. Autorzy badania wskazują na rolę CBD jako potencjalnego środka terapeutycznego w leczeniu otyłości i jej powikłań.
Zobacz także
Potencjał antynowotworowy kannabinoidów
Kannabinoidy – który typ jest dla Ciebie najlepszy?
Bibliografia
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0168827813002122
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/jcp.28728
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10024807/
Facebook
Instagram
Dodaj komentarz