Mózg i ciało po marihuanie - nie tylko relaks
min. czytania
Przez wiele lat naukowcy nie byli pewni tego, jak marihuana wpływa na mózg. Nie był znany dokładny wpływ na ciało fizyczne i mentalne ani dokładne skutki zarówno krótko, jak i długoterminowe. Po wyizolowaniu i odkryciu THC w 1964 roku zintensyfikowano badania naukowe w kwestii wpływu tego związku na ludzki organizm. Okazuje się, że oprócz szerokiego potencjału terapeutycznego marihuana daje szereg typowych reakcji pożądanych i mniej pożądanych swoim użytkownikom. Więcej na ten temat można przeczytać w dalszej części artykułu.
Spis treści
Reakcje organizmu po konsumpcji marihuany
Wiele osób zastanawia się, jak działa marihuana na ludzkie ciało. W konopiach odkryto do tej pory wiele substancji aktywnych. Szczególnie charakterystyczne są kannabinoidy, i najobficiej występujący w marihuanie THC (tetrahydrokannabinol) znany ze swojego działania zmieniającego świadomość. Naukowcy udowodnili, że związek ten oddziałuje na chemię ludzkiego mózgu poprzez wchodzenie w interakcję z receptorami kannabinoidowymi CB1 i CB2, które są częścią układu endokannabinoidowego (EKAN). Można powiedzieć, że jest to swego rodzaju nadrzędny układ w naszym ciele, który reguluje metabolizm, gospodarkę energetyczną, sen, aktywność motoryczną, nastój, motywację do działania, myślenie i pamięć, poczucie głodu i sytości. Receptory te regulują̨ funkcje w różnych układach w naszym ciele, dążą do utrzymania równowagi organizmu, zwanej homeostazą.
THC poprzez oddziaływania na receptory stymuluje wydzielanie neuroprzekaźników, które wysyłają komunikaty chemiczne między komórkami nerwowymi w całym układzie nerwowym. Wpływają one na różne obszary mózgu, które oddziałują na przyjemność, pamięć, myślenie, koncentrację, ruch, koordynację czy zmysły. Kiedy THC, trafia do mózgu, stymuluje tam ośrodek nagrody do produkcji dopaminy, neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za uczucie lekkości, przyjemności i w miarę zwiększania jej produkcji — euforii.
Warto zauważyć, że efekty działania konopi będą nieco różne w zależności od odmiany. Konopie z dominacją genów sativa lub indica mogą wykazywać nieco inny wpływ na organizm w ujęciu fizycznym oraz umysłowym.
Wpływ marihuany na umysł
Efekty działania marihuany są dość złożone i pojawiają się zarówno na poziomie umysłowym, jak i fizycznym. W przypadku odmian konopi z dominującą genetyką sativa osoby odczuwają najczęściej bardziej pobudzające i euforyczne działanie. W przypadku dominacji indica rośliny będą działać bardziej kojąco, uspokajająco, a także nasennie. Do krótkoterminowych efektów spożycia marihuany na poziomie psychicznym należą między innymi:
- poprawa nastroju
- wzrost skupienia na chwili obecnej
- zaburzenia pamięci krótkotrwałej
- intensyfikacja wrażeń zmysłowych
- zmiana percepcji czasu i przestrzeni – czas zwalnia, przestrzeń staje się bardziej rozległa
- intensyfikacja wrażeń zmysłowych
- większa otwartość na doświadczenie
- kreatywność i chęć autoekspresji
- zaburzona orientacja w terenie
Osoby spożywające marihuanę mogą też doświadczyć nieprzyjemnych efektów psychicznych jak rozemocjonowanie, lęk, a nawet psychozy. Jest to związane ze stymulowaniem ciała migdałowatego, obszaru w mózgu, który odpowiada za doznania emocjonalne w tym lęk. Warto podkreślić, iż często są one efektem przedawkowania lub interakcji substancji z lekami, lub alkoholem.
Wpływ marihuany na ciało
Wpływ marihuany na ciało fizyczne również jest odczuwalny poprzez rozluźnienie mięśni i odczucie relaksacji oraz ociężałość – charakterystyczną szczególnie dla odmian z przewagą indica. Z kolei odmiany sativa będą energetyzować ciało i wprowadzać czasem lekkie uczucie rozpierania, nadaktywności. W takim czasie łatwo o zachowania nieracjonalne, głupkowate oraz napady śmiechu.
Oprócz tego osoby spożywające marihuanę mogą doświadczyć zaburzenia motoryki, opóźnionych reakcji i problemów z koordynacją ruchową. Charakterystyczne skutki uboczne, to na przykład suchość w ustach, zaczerwienione oczy. Są one wynikiem zmniejszania produkcji śliny poprzez stymulowanie ciała migdałowatego. Innym obszarem mózgu obfitym w stymulowane przez THC receptory CB1 jest podwzgórze. Jego aktywacja zwiększa produkcję greliny – hormonu głodu, przez co częstym objawem towarzyszącym korzystaniu z konopi indyjskich jest uczucie głodu. Oprócz tego mogą wystąpić: przyśpieszenie akcji serca, czasem uczucie ucisku w klatce piersiowej.
Sposób konsumpcji THC a wpływ na ciało
To, w jaki sposób marihuana wpływa na nasze ciało, zależy także od formy podania substancji aktywnej, czyli THC. Możemy wyróżnić różne drogi podania, na przykład: palenie, waporyzację czy spożywanie doustne ekstraktów, które determinują to, jak marihuana będzie działać. W zależności od drogi podania, działanie konopi pojawia się szybciej lub później. Czas jej działania także może się różnić w zależności od sposobu konsumpcji THC. Droga podania ma bezpośredni wpływ na to, ile marihuana utrzymuje się w organizmie. Zatem czas pozostawania metabolitów THC w ciele i ich działanie na organizm zależy od sposobu konsumpcji marihuany. Warto w tym miejscu wspomnieć, iż na ten moment spożywanie konopi do celów rekreacyjnych jest w Polsce nielegalne, jedynie pacjenci mogą konsumować marihuanę medyczną.
Palenie marihuany
To jedna z najbardziej upowszechnionych form konsumpcji marihuany. Palenie, najczęściej skręconego papierosa, jest skutecznym źródłem dostarczenia THC i innych substancji aktywnych z konopi do naszego organizmu. Ta droga podania charakteryzuje się najszybszym efektem działania, odczuwalnym już po kilku minutach, najczęściej między 5 – 15 minutach. Działanie to jest zwykle najintensywniejsze na początku i efekt zmniejsza się w miarę upływu czasu. Czas odczuwania zmiany świadomości w przypadku palenia trwa od 40 minut do 2-3 godzin. Ta metoda charakteryzuje się też wysoką biodostępnością THC – oscylującą między 10 a 55%.
Wpływ na to, co powoduje marihuana, ma nie tylko droga administracji, ale też — szczególnie w przypadku palenia — sposób przyjmowania. Poziom wchłaniania i oddziaływanie substancji są kwestią mocno indywidualną i mogą zależeć od głębokości i czasu trwania wdechu, a także częstości wdechów podczas palenia. THC z płuc z łatwością pokonuje barierę krew – mózg i trafia do centralnego układu nerwowego, gdzie wpływa na różne ośrodki w mózgu. Zdolność THC do bezpośredniego wpływu na receptory CB1 zlokalizowane w ośrodkowym układzie nerwowym, będzie powodować wpływ na percepcję sensoryczną, somatyczną i poznawczą. Należy mieć na względzie, iż palone konopie zawierają w swoim dymie toksyczne produkty uboczne spalania, które mogą powodować podrażnienie płuc.
Waporyzacja marihuany
Doskonałą i zdrowszą alternatywą dla palenia marihuany jest jej waporyzowanie. Jest to metoda konsumpcji substancji aktywnych z ziół i olejków za pomocą waporyzatora – urządzenia generującego gorącą parę. Podczas sesji waporyzacji susz marihuany jest podgrzewany, co powoduje, że olejki i substancje aktywne, w tym THC wydobywają się razem z parą. Osoba, inhalując się, ma do czynienia wyłącznie z naturalnym surowcem. Nie absorbuje żadnych substancji smolistych ani innych toksycznych związków obecnych w dymie. Ta forma przyjmowania marihuany ma bardzo podobną biodostępność do palenia, zatem efekt psychiczny będzie podobny. W przypadku waporyzacji jednak możemy spodziewać się mniej destrukcyjnego wpływu na płuca. Ze względu na brak w dymie substancji drażniących osoba nie doświadczy drapania w gardle czy uporczywego kaszlu, który często występuje w przypadku palenia. Inne efekty charakterystyczne dla inhalacji wystąpią w podobnym czasie i natężeniu.
Marihuana przyjmowana w formie oleju/pożywienia
Inną formą podania substancji aktywnej z marihuany jest spożywanie doustne, oleju lub posiłków z dodatkiem THC. Ich efekt działania jest o tyle inny, iż mamy wtedy do czynienia ze znaczniej silniej działającym metabolitem THC. Przy spożywaniu oleju lub posiłków z marihuaną tetrahydrokannabinol dostaje się do ustroju poprzez układ pokarmowy i trafia do wątroby, gdzie jest metabolizowany. Z tego względu działanie konopi pojawia się znacznie później niż w przypadku palenia, czasem dopiero po 30 -60 minutach od przyjęcia. Działa też znacznie dłużej, nawet do 6 godzin, daje też nieco inny efekt.
Dominującym metabolitem jest 11-hydroksy THC, związek, który jest mocniejszy w działaniu niż delta-9 THC, który w mniejszych dawkach działa mocno nasennie i relaksująco. W przypadku większych dawek efekt jest mocno euforyczny, dysocjujący i o wiele bardziej odczuwalny w ciele (zaburzenia koordynacji, ciężkość kończyn). W tej formie pożycia zdecydowanie łatwiej o przedawkowanie i niekorzystne efekty jak lęki i paranoje. Wynika to przede wszystkim z faktu, iż osoby często nie uzyskując oczekiwanych efektów po 1 czy 2 godzinach od spożycia marihuany i przyjmują kolejną porcję. Tymczasem najwyższe stężenie metabolitów THC we krwi osiąga się w przypadku tej metody dopiero po 2-3 godzinach. Zatem przyjęcie kolejnej porcji może oznaczać ryzyko przedawkowania. Osoba może wtedy doświadczyć stanów lękowych, psychozy, kołatania serca i mylnego wrażenia o zagrożeniu życia. Najlepiej w takiej sytuacji przyjąć olejek CBD o działaniu antypsychotycznym oraz witaminę C.
Skutki długotrwałego stosowania marihuany leczniczej — wpływ na mózg
Osoby, które spożywają duże ilości marihuany lub jej nadużywają, mogą być narażone na wiele niekorzystnych skutków zdrowotnych. Bezpieczeństwo rekreacyjnego stosowania marihuany było wielokrotnie tematem badań klinicznych – naukowcy od dawna zastanawiali się, jak marihuana wpływa na mózg. Istnieją pewne dowody, iż długoterminowe stosowania może niekorzystnie wpływać na układ nerwowy oraz mózg. Nadużywanie marihuany połączono między innymi z zaburzeniem funkcji poznawczych i motoryki. Niektóre badania dowodziły nawet indukowania chorób psychicznych, w tym schizofrenii, jednak w późniejszym czasie naukowcy doszli do wniosku, że efekt działania THC może ujawniać utajoną chorobę.
Niemniej jednak naukowcy powiązali częste stosowanie marihuany ze skutkami rozciągającymi się na cały centralny układ nerwowy (OUN). Niektóre badania donoszą, iż nawet u 30 procent użytkowników konopi indyjskich rozwijają się zaburzenia związane z używaniem substancji. Ciężkie zaburzenia lub uzależnienie od konopi indyjskich są stosunkowo rzadkie, ale mogą wystąpić. Ponadto badania wskazują, że używanie marihuany w młodym wieku może zakłócić normalny rozwój istoty szarej — tkanki mózgowej, która pomaga kontrolować funkcje umysłowe, zwiększając ryzyko schizofrenii. Wczesne narażenie na marihuanę jest również powiązane ze zmianami w obszarach mózgu, które często są powiązane z psychozą. Nadużywanie marihuany, szczególnie w okresie dojrzewania, może pozostawić trwalsze efekty. Badania obrazowe niektórych nastolatków wykazały, że marihuana może fizycznie zmieniać ich mózgi. Konkretnie, mieli mniej połączeń w częściach mózgu związanych z czujnością, uczeniem się i pamięcią. Z kolei inne badania wykazały, że długotrwałe używanie marihuany nie powodowało zmian w mózgu, było tylko nieznacznie szkodliwe dla pamięci i uczenia się.
Skutki długotrwałego stosowania marihuany leczniczej — wpływ na ciało
Od czasów prohibicji powstało wiele badań naukowych weryfikujących długotrwały wpływ marihuany na zdrowie. Konsekwencją palenia konopi jest wpływ nie tylko na płuca, ale i gardło. Dym marihuany może podrażniać drogi oddechowe, ponieważ zawiera różne substancje toksyczne, jak amoniak i cyjanowodór, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne. Mogą one podrażniać płuca i, w dłuższej konsekwencji, prowadzić do przewlekłego kaszlu z wydzieliną oraz podatności na infekcje płucne, jak zapalenie oskrzeli lub zapalenie płuc.
Oprócz tego badania donoszą o możliwości osłabiania naturalnej odporności przez przewlekłe palenie marihuany. Mechanizm ten nie jest wystarczająco wyjaśniony, jednakże badania na zwierzętach wykazały, że THC może niekorzystnie wpływać na układ odpornościowy poprzez jego tłumienie. Inną konsekwencją zdrowotną może być obciążenie serca palacza. W trakcie konsumpcji marihuana sprawia, że serce pracuje na zwiększonych obrotach. Normalnie bije ono około 50 do 70 razy na minutę, natomiast pod wpływem THC ilość skurczy może wzrosnąć do 70 do 120 uderzeń na minutę lub więcej przez 3 godziny po rozpoczęciu działania. To powoduje dodatkowe zapotrzebowanie na tlen w sercu. W przypadku osób cierpiących na choroby serca, może to zwiększyć ryzyko zawału lub udaru. W badaniu opublikowanym w 2013 roku, uznano jednak brak związku między używaniem marihuany a śmiertelnością w przypadku 3886 osób, które przeżyły zawał mięśnia sercowego.
Choroby związane z długofalowym stosowaniem marihuany
Regularni użytkownicy konopi mogą doświadczyć uzależnienia. Objawia się ono trudnościami w przerwaniu korzystania z substancji, a także zaburzeniu codziennego funkcjonowania przez korzystanie z marihuany. W przypadku silnego uzależnienia chory podczas odstawienia będzie odczuwać drażliwość, utratę apetytu oraz może doświadczać problemów ze snem. Objawy te powinny ustąpić samoistnie w ciągu kilku dni. Oprócz wspomnianych wcześniej obciążeń płuc, układu immunologicznego oraz układu krążenia u regularnych użytkowników marihuany, naukowcy odkryli jeszcze niepokojący związek między indukowaniem przez THC chorób psychicznych. Istnieją dowody na to, że długotrwałe stosowanie konopi zwiększa ryzyko psychozy, niezależnie od czynników wyzwalających, a w szczególności u osób, które mają czynniki ryzyka genetycznego. Metaanaliza z 2019 r. wykazała, że 34% osób z psychozą wywołaną przez konopie doświadczyło w przyszłości schizofrenii. Z drugiej strony wiele danych potwierdza, że THC może stanowić wsparcie w leczeniu zespołu stresu pourazowego, łącznie z psychozami.
Zobacz także
Literatura
1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7855189/
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5576603/
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4827335/
4. https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-030-78559-8_11
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK563174/
6. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3196989/
7. https://nida.nih.gov/publications/drugfacts/cannabis-marijuana
8. https://www.researchgate.net/publication/325671898_Brain_neuroimaging_in_cannabis_use_A_review
9. https://web.archive.org/web/20150306045312/http://www.cmcr.ucsd.edu/images/pdfs/Reuters_062703.pdf
10. https://www.cancer.gov/about-cancer/treatment/cam/hp/cannabis-pdq
11. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0002870312008356?via%3Dihub
12. https://academic.oup.com/schizophreniabulletin/article/46/3/505/5588638?login=false
Facebook
Instagram
Dodaj komentarz