Na co pomaga pierzga pszczela?

min. czytania

Pierzga pszczela to naturalny produkt pszczeli, który od wieków wykorzystuje się jako źródło energii i składników odżywczych. Powstaje w ulu z pyłku kwiatowego poddanego fermentacji mlekowej, dzięki czemu staje się łatwiej przyswajalna i trwalsza niż sam pyłek. Dziś traktuje się ją jako zdrową żywność i suplement wspierający odporność, regenerację oraz ogólną kondycję organizmu. Z tego artykułu dowiesz się, czym jest pierzga, jakie ma właściwości i jak ją stosować.

Co to jest pierzga pszczela i jak powstaje?

Pierzga pszczela to produkt pszczeli, który powstaje w ulu z pyłku kwiatowego. Pszczoły zbierają pyłek, mieszają go z miodem i wydzieliną gruczołów ślinowych, a następnie ubijają w komórkach plastra. Tam, w warunkach beztlenowych, zachodzi fermentacja mlekowa. Dzięki temu pierzga staje się lepiej przyswajalna, trwała i bogata w cenne składniki odżywcze.

Dla pszczół pierzga to podstawowy pokarm, który zapewnia im energię i składniki niezbędne do przetrwania zimy. To właśnie dlatego w ulu pierzga ma tak duże znaczenie – stanowi rezerwę, której owady nie są w stanie zastąpić innym produktem.

Czym pierzga różni się od pyłku pszczelego i propolisu?

Choć pierzga pszczela powstaje z pyłku, nie jest tym samym produktem.

Pyłek pszczeli to surowy materiał zbierany z kwiatów. Ma wysoką wartość odżywczą, ale trudniej się wchłania i szybciej traci swoje właściwości. Dopiero w ulu, kiedy pszczoły dodają do niego miód i ślinę, a następnie ubijają go w komórkach plastra, powstaje pierzga. Dzięki fermentacji składniki stają się bardziej przyswajalne i trwalsze.

Świeży pyłek zawiera 20–30% wody, natomiast po fermentacji staje się bardziej stabilny i odporny na zepsucie. Pierzga cechuje się bogatym składem: zawiera białka (10–40%), w tym wszystkie aminokwasy egzogenne, kwasy nukleinowe, fosfolipidy i fitosterole. W jej skład wchodzą również polifenole (ok. 1,6%), witaminy rozpuszczalne w wodzie i tłuszczach, pierwiastki mineralne, enzymy, hormony, olejki eteryczne oraz substancje antybiotyczne. W czasie fermentacji białka częściowo rozkładają się do peptydów i wolnych aminokwasów, co zwiększa ich biodostępność nawet o 20%. 

Dzięki tym procesom pierzga jest lepiej przyswajalna niż świeży pyłek i wyróżnia się większą wartością odżywczą. Wykazuje właściwości odżywcze, immunostymulujące i antybiotyczne, a jej regularne spożywanie wspiera organizm w naturalny sposób.

Propolis, nazywany też kitem pszczelim, różni się od obu tych produktów. Pszczoły produkują go z żywicy drzewnej i używają do uszczelniania ula oraz ochrony przed bakteriami i grzybami. Dla człowieka propolis ma głównie właściwości antyseptyczne, podczas gdy pierzga to źródło energii i składników odżywczych.

Jakie składniki odżywcze zawiera pierzga?

Pierzga pszczela zawiera więcej cennych składników niż surowy pyłek. Dzięki fermentacji mlekowej staje się łatwiej przyswajalna i lepiej wspiera organizm. W jej skład wchodzą:

• białka i węglowodany – białko w postaci aminokwasów egzogennych, które stają się bardziej dostępne dzięki fermentacji,
• witaminy z grupy B, witamina C oraz prowitamina A,
• składniki mineralne: potas, magnez, żelazo, cynk i selen,
• liczne polifenole, 
• enzymy i kwasy organiczne, w tym kwas mlekowy,
• niewielkie ilości tłuszczów i aminokwasów egzogennych.

Tak bogaty skład sprawia, że pierzga poprawia przyswajalność składników odżywczych, a jej regularne spożywanie może wspierać zdrowie w wielu obszarach. Warto jednak pamiętać, że pierzga nie zawsze ma identyczny skład – jego szczegółowy profil zależy od rodzaju pyłku, z jakiego powstała, oraz od roślin rosnących w okolicy ula.

Jakie właściwości prozdrowotne przypisuje się pierzdze?

Pierzga pszczela to naturalny suplement, który działa kompleksowo na organizm. Dzięki fermentacji składniki odżywcze są łatwo przyswajalne, a regularne spożywanie pierzgi pszczelej może przynieść zauważalne korzyści.

Najczęściej podkreśla się jej wpływ na:

• układ odpornościowy – pierzga wzmacnia odporność i pomaga utrzymać równowagę flory bakteryjnej żołądka,
• układ krwionośny – wspiera prawidłową liczbę czerwonych krwinek, co jest ważne przy anemii,
• wątrobę – stosowana w medycynie naturalnej jako wsparcie w regeneracji i ochronie narządu,
• naczynia krwionośne – pomaga utrzymać ich elastyczność i zdrowe funkcjonowanie,
• ogólną regenerację – pierzga poprawia samopoczucie, dodaje energii i wspomaga odbudowę sił po chorobach czy intensywnym wysiłku.

Kto najbardziej skorzysta na suplementacji pierzgi pszczelej?

Pierzga to produkt, który może wspierać różne grupy osób, ale nie każdemu przyniesie te same korzyści. Najczęściej poleca się ją:

• osobom z osłabioną odpornością – pierzga wzmacnia układ odpornościowy i pomaga szybciej wracać do formy po infekcjach,
• w stanach niedoborów – może wspierać organizm w stanach osłabienia, ponieważ dostarcza łatwo dostępnych składników odżywczych i bioaktywnych,
• sportowcom i osobom aktywnym – pierzga poprawia regenerację i uzupełnia energię po wysiłku,
• osobom starszym – wspiera witalność, poprawia przyswajalność składników odżywczych i łagodnie wspomaga funkcjonowanie układu pokarmowego,
• w okresach zwiększonego stresu – działa regenerująco i może poprawiać samopoczucie.

Czy każdy może bezpiecznie spożywać pierzgę pszczelą?

Większość osób może bezpiecznie stosować pierzgę pszczelą jako element codziennej diety. To naturalny produkt pszczeli, dobrze tolerowany i przyswajalny. Istnieją jednak wyjątki, o których warto pamiętać.

Najważniejsze przeciwwskazanie dotyczy alergii. Osoby uczulone na produkty pszczele powinny unikać pierzgi – nawet niewielka ilość może wywołać reakcję alergiczną. Jeśli w trakcie stosowania pierzgi pojawią się objawy nadwrażliwości, trzeba natychmiast przerwać jej spożywanie.

Ostrożność powinni zachować także diabetycy. Pierzga zawiera dużą ilość cukrów prostych i ma wysoki indeks glikemiczny. Zanim włączysz ją do diety, najlepiej skonsultować się z lekarzem.

Na co zwrócić uwagę przy wyborze pierzgi, by mieć pewność jej jakości?

Pierzga to produkt, którego jakość zależy od źródła. Zanim zdecydujesz się na zakup, warto sprawdzić kilka rzeczy.

• Pochodzenie – najlepsza pierzga pochodzi bezpośrednio od pszczelarza, który dba o naturalny proces w ulu.
• Wygląd – pierzga ma postać twardych grudek o nieregularnym kształcie i barwie od żółtej po ciemnobrązową. Zbyt jednolity kolor może sugerować, że produkt został przetworzony.
• Sklep – jeśli nie kupujesz bezpośrednio od pszczelarza, wybieraj sklepy ze zdrową żywnością i zaufane marki. To zwiększa szansę, że pierzga jest autentyczna.
• Przechowywanie przed zakupem – sprawdź, czy pierzga nie była narażona na wilgoć i wysoką temperaturę. To ważne, bo łatwo traci swoje cenne składniki.

Dzięki temu masz pewność, że kupujesz pierzgę pszczelą o pełnym składzie i właściwościach zdrowotnych.

Jak przechowywać pierzgę w domu, aby nie straciła swoich cennych właściwości?

Pierzga jest wrażliwa na warunki otoczenia, dlatego warto zadbać o jej odpowiednie przechowywanie. Najlepiej trzymać ją w szczelnym słoiku lub pojemniku, w suchym i chłodnym miejscu. Unikaj wilgoci i wysokiej temperatury – oba czynniki obniżają wartość odżywczą produktu.

Nie przechowuj pierzgi w pobliżu źródeł światła i ciepła, np. na kuchennym blacie czy przy oknie. Wysoka temperatura przyspiesza procesy, które mogą pozbawić pierzgę jej właściwości prozdrowotnych.

Dobrze przechowywana pierzga zachowuje swoje cenne składniki przez kilka miesięcy. Dzięki temu możesz spokojnie stosować ją regularnie i mieć pewność, że nie straciła swojej jakości.

Badania nad pierzgą pszczelą

Pierzga pszczela przez długi czas pozostawała w cieniu miodu czy propolisu, ale dziś coraz więcej badań podkreśla jej wyjątkowy potencjał biologiczny. Dzięki naturalnej fermentacji jest bardzo dobrze przyswajalna i może działać wielokierunkowo – wspiera odporność, procesy metaboliczne i ogólną kondycję organizmu. Jej właściwości sprawiają, że uznaje się ją za produkt funkcjonalny o dużym znaczeniu w profilaktyce zdrowotnej. Dlatego warto poznać kilka faktów na jej temat, potwierdzonych w badaniach naukowych.

Pierzga pszczela ma silne właściwości przeciwdrobnoustrojowe dzięki bogatemu składowi bioaktywnemu. Kwas mlekowy powstający w procesie fermentacji tworzy środowisko niesprzyjające rozwojowi patogenów, a enzymy, związki fenolowe i naturalne substancje antybiotyczne dodatkowo wzmacniają ten efekt. Dzięki temu pierzga może ograniczać rozwój bakterii, grzybów i drobnoustrojów chorobotwórczych, wspierając naturalną odporność. Najczęściej stosuje się ją w małych porcjach, np. 1–2 łyżeczki dziennie, samodzielnie lub rozpuszczone w wodzie [1].

Pierzga wykazuje silne działanie antyoksydacyjne, chroniąc organizm przed skutkami stresu oksydacyjnego – stanu, w którym nadmiar wolnych rodników uszkadza komórki. Zawarte w niej polifenole, witamina C i inne bioaktywne związki neutralizują te reaktywne cząsteczki, ograniczając stany zapalne, chroniąc DNA i wspierając odporność. Dzięki fermentacji składniki antyoksydacyjne są lepiej przyswajalne niż w surowym pyłku, dlatego nawet niewielkie ilości pierzgi mogą wywoływać zauważalne efekty biologiczne [2].

Pierzga pszczela może działać przeciwmiażdżycowo dzięki właściwościom antyoksydacyjnym i przeciwzapalnym. Polifenole oraz witaminy A, C i E neutralizują wolne rodniki i chronią naczynia przed stresem oksydacyjnym, ograniczając uszkodzenia śródbłonka. Pierzga moduluję szlaki zapalne, m.in. NF-κβ i TNF-α, które biorą udział w rozwoju miażdżycy. Badania wskazują też, że może aktywować białka wspierające naturalną obronę antyoksydacyjną [3].

Pierzga pszczela | Podsumowanie

Pierzga pszczela to wyjątkowy produkt pszczeli, który powstaje w ulu dzięki naturalnej fermentacji. Zawiera bogaty zestaw witamin, składników mineralnych i enzymów, a jej regularne stosowanie wspiera odporność i regenerację organizmu. Właściwości pierzgi pszczelej sprawiają, że znajduje zastosowanie zarówno w codziennej diecie, jak i w medycynie naturalnej. To prosty sposób, by dostarczyć sobie cennych składników w naturalnej formie.

FAQ

Czy pierzga obniża cholesterol?

Badania wskazują, że regularne stosowanie pierzgi może wspierać metabolizm tłuszczów i poprawiać profil lipidowy. Oznacza to, że u niektórych osób może przyczyniać się do obniżenia stężenia cholesterolu LDL. To jednak naturalny suplement, więc nie zastąpi leczenia – jeśli masz problemy z cholesterolem, warto skonsultować jego stosowanie z lekarzem.

Jak stosować pierzgę na włosy?

Pierzga zawiera witaminy z grupy B, minerały i aminokwasy, które odżywiają cebulki włosów od wewnątrz. Najlepsze efekty daje jej regularne spożywanie, np. w formie napoju na czczo albo w połączeniu z miodem. Możesz też znaleźć kosmetyki z dodatkiem pierzgi, które stosuje się zewnętrznie, ale to suplementacja od środka ma większy wpływ na kondycję włosów.

Jakie są skutki uboczne pierzgi?

U większości osób pierzga jest dobrze tolerowana. Najpoważniejsze ryzyko dotyczy alergii – osoby uczulone na produkty pszczele mogą doświadczyć reakcji alergicznej, nawet przy niewielkich ilościach. Przy nadmiernym stosowaniu mogą też pojawić się dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Dlatego zawsze warto zachować umiar i nie przedawkować pierzgi.

Zobacz także

Miód nawłociowy i jego cenne właściwości

Jak zadbać o zdrowie dziecka?

Przeziębienie czy grypa? Przewodnik po objawach i sposobach walki z infekcjami

Bibliografia

1. Suleiman JB, Mohamed M, Abu Bakar AB, Nna VU, Zakaria Z, Othman ZA, Aroyehun AB. Chemical Profile, Antioxidant Properties and Antimicrobial Activities of Malaysian Heterotrigona itama Bee Bread. Molecules. 2021 Aug 15;26(16):4943.  
2. Akhir R.A.M., Bakar M.F.A., Sanusi S.B. Antioxidant and antimicrobial activity of stingless bee bread and propolis extracts. AIP Conf. Proc. 2018;42:72–79.  
3. Othman ZA, Zakaria Z, Suleiman JB, Che Jalil NA, Wan Ghazali WS, Mohamed M. Bee bread attenuates the progression of atherosclerosis by activating Nrf2/Keap1 and modulating TNF-α/NF-κβ-associated mast cell migration and a mitochondrial-dependent apoptotic pathway in the obese rat model. Food Funct. 2022 Aug 1;13(15):8119-8130.