CBD i mózg. Jak CBD wpływa na ludzki mózg? Przegląd badań
min. czytania
Kannabidiol to związek aktywny zawarty w kwiatostanach konopi, który zasłynął z szerokiego wpływu na zdrowie człowieka. Działając poprzez receptory układu endokannabinoidowego, CBD reguluje różne funkcje w obrębie układu immunologicznego oraz nerwowego. W badaniach in vitro oraz in vivo ekstrakty CBD wyznakują szerokie działanie neurologiczne. Mogą być obiecującym wsparciem dla leczenia chorób neurodegeneracyjnych czy zaburzeń neurorozwojowych u dzieci. Więcej informacji na temat tego, jak CBD wpływa na ludzki mózg, znajduje się w dalszej części artykułu.
Spis treści
Działanie neuroprotekcyjne CBD
Badania w różnych modelach dowodzą, iż CBD ma korzystny wpływ na układ nerwowy ssaków. Swój wpływ na mózg kannabidiol zawdzięcza interakcji z układem endokannabinoidowych (ECS), w którego skład wchodzą receptory kannabinoidowe. ECS jest swoistym układem równoważącym procesy neurohormonalne. Ma zdolność wpływania na produkcję neuroprzekaźników, komunikację neuronalną czy neurogenezę. CBD, poprzez wchodzenie w interakcję z receptorami kannabinoidowymi CBD1 i CB2, może regulować określone funkcje w układzie nerwowym. Między innymi wykazując działanie neuroprotekcyjne. Neuroprotekcja odnosi się do mechanizmów i strategii, które pomagają chronić zdrowie neuronów – komórek nerwowych przekazujących informacje w naszym mózgu. Działanie neuroprotekcyjne pomaga ograniczyć postęp chorób zwyrodnieniowych, takich jak choroba Alzheimera, stwardnienie rozsiane i choroba Parkinsona.
Kilka badań in vivo oraz in vitro ujawniło, że interakcja CBD wykazuje różne efekty neuroprotekcyjne. W grę wchodzą właściwości przeciwutleniające, przeciwzapalne i przeciwapoptotyczne. Ponadto związek wpływa na plastyczność synaptyczną i ułatwia neurogenezę, czyli tworzenie się komórek neuronowych. Kannabidiol jest związkiem plejotropowym, czyli działa poprzez różne cele molekularne. Dlatego jego działanie jest tak szerokie. Może zmniejszać stany zapalne neuronów, wpływać na produkcję neuroprzekaźników i łagodzić degradację. Może też minimalizować różne patologie układu nerwowego. Takim przykładem jest nadmierne wyładowania w skupiskach komórek nerwowych podczas ataku epilepsji, czy procesy patofizjologiczne, których efektem jest postęp niedokrwienia mózgu.
Badania na zwierzętach dały zachęcające wyniki dotyczące potencjału konopi w zmniejszaniu stanu zapalnego. Kannabinoidy okazały się obiecujące w zmniejszaniu reakcji zapalnych. Potencjalnie łagodzą w ten sposób uszkodzenia i zwyrodnienia neuronów spowodowanych neurotoksynami. W innych badaniach, CBD osłabiło skumulowaną toksyczność alfa–synukleiny, białka neuronalnego, które w dużej mierze odpowiada za patogenezę choroby Parkinsona. Zwiększyło też ekspresję przeciwutleniaczy i spowolniło proces starzenia się mózgu. Związek wykazuje potężną zdolność przeciwutleniającą, przewyższającą witaminy C i E, która pomaga ograniczyć uszkodzenia spowodowane stresem oksydacyjnym w mózgu, zapewniając w ten sposób neuroprotekcję.
ŹRÓDŁA:
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0161813X22001462
Potencjał kannabinoidów w terapii Alzheimera
Zapalenie układu nerwowego odgrywa kluczową rolę w patologii choroby Alzheimera, prowadząc do uszkodzeń synaptycznych i neuronalnych. Zatem przeciwdziałanie i spowolnienie rozwoju tej choroby dotyczy między innymi leczenia stanu zapalnego i zachowania integralności neuronów. W czasopiśmie British Journal of Clinical Pharmacology opublikowano recenzję badania nad właściwościami terapeutycznymi CBD. Wskazano na potencjał w zapobieganiu procesowi neurodegeneracyjnemu w chorobie Alzheimera. Efekty przypisano zdolności CBD do zwalczania toksycznych białek i stanów zapalnych, które uszkadzają neurony.
Badania nad wpływem CBD na chorobę Alzheimera są na wczesnym etapie. Jednak niektóre wstępne raporty są obiecujące. Naukowcy z China Pharmaceutical University w Nanjing odkryli, że kanabidiol może poprawiać funkcje poznawcze i potencjalnie zapewniać ochronę przed Aβ42. To białko będące prekursorem amyloidu, głównego biomarkera związanego z początkiem choroby Alzheimera. Blaszki amyloidowe są także związane z łagodnymi zaburzeniami poznawczymi, otępieniem naczyniowym i innymi dysfunkcjami poznawczymi. Badanie przeprowadzone w 2021 r. wykazało, że duże porcje CBD, podawane osobom w późnym stadium choroby Alzheimera, zwiększają poziom białek, które odgrywają kluczową rolę w usuwaniu płytki amyloidowej. Z kolei analiza działania nabilonu – leku na bazie konopi, na chorych poddawanych chemioterapii, wykazała zmniejszenie pobudzenia i poprawę zachowania u osób z demencją.
Badania in vitro i in vivo
Obszerny przegląd z 2019 r. poświęcony badaniom in vitro oraz in vivo w chorobie Alzheimera sugeruje, że CBD może pomóc w tłumieniu czynników powodujących chorobę. Przegląd sugeruje, że składniki zawarte w konopiach, szczególnie CBD i THC są w stanie tłumić główne czynniki sprawcze Alzheimera. Co więcej, zasugerowano, że jednoczesne stosowanie CBD i THC może być bardziej przydatne niż stosowanie samego CBD lub THC. Cztery z pięciu analizowanych badań in vitro z użyciem CBD przeprowadzonych na komórkach neuronowych PC12 miały podobne wyniki. CBD chroniło komórki przed neurotoksycznością i stresem oksydacyjnym, zwiększało przeżywalność komórek, zmniejszało wytwarzanie reaktywnych form tlenu i utlenianie lipidów. Wykazano również hamowanie aktywności białka tau (powiązanego z neurodegeneracją) i zmniejszanie wytwarzania beta amyloidu – głównego składnika degeneracji nerwów w Alzheimerze.
Z kolei w dwóch badaniach in vitro z użyciem CBD leczono prawy hipokamp grzbietowy myszy i stosowano CBD w celu oceny wpływu na neurotoksyczność i stan zapalny. Wyniki wykazały, że kannabidiol znacząco hamował ekspresję białka GFAP powiązanego z degradacją układu nerwowego i występowaniem glejaka, a także interleukiny 1 beta (IL-1β), która pośredniczy w odpowiedzi zapalnej powstającej w nerwach. Chociaż obecnie nie ma jednoznacznych dowodów potwierdzających korzystne właściwości CBD, wstępne badania pokazują, że może ono pomóc w łagodzeniu powiązanych objawów behawioralnych oraz znacząco opóźniać przebieg choroby.
ŹRÓDŁA:
https://bpspubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1365-2125.2012.04341.x
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38067101/
https://www.mdpi.com/2073-4409/12/23/2672
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6970569/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34204237/
Przeciwpsychotyczny (antypsychotyczny) wpływ kannabidiolu
Innym istotnym wskaźnikiem wpływu CBD na układ nerwowy jest jego działanie antypsychotyczne. W przeglądzie z 2022 roku zasugerowano, że kannabidiol może mieć działanie przeciwpsychotyczne i stosunkowo niewiele skutków ubocznych. Jest w związku z tym idealnym sposobem minimalizowania wczesnych faz psychozy, gdy minimalizacja działań niepożądanych jest priorytetem klinicznym.
Kannabidiol stał się szczególnie interesującym kandydatem na nowy lek w leczeniu psychozy. Jego molekularny mechanizm działania wydaje się inny niż leków przeciwpsychotycznych, które są antagonistami lub częściowymi agonistami receptora dopaminy. Jednym z przypuszczalnych mechanizmów jest bezpośrednie działanie na receptory kannabinoidowe. Mowa zarówno o receptorach CB1, jak i CB2. Ponieważ CBD jest negatywnym modulatorem allosterycznym receptora CB1, modyfikuje jego sposób działania w zależności od potrzeb organizmu. Wykazuje też wpływ na emocje związane z działaniem psychotycznym. W pierwszym badaniu klinicznym dotyczącym psychozy, leczenie za pomocą CBD wiązało się ze zwiększonym poziomem anandamidu – naszego naturalnego endokannabinoidu, który budową przypomina THC. Powiązano ten fakt ze zmniejszeniem objawów psychotycznych. Kolejne badania wskazały także działanie kannabidiolu obniżające psychoaktywny efekt THC na mózg ssaków.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9110455/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22832859/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3481531/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23127569/ – to źródło akurat przeczy działaniu antypsychotycznemu ☺
Poprawa funkcjonowania mózgu i wątroby a kannabidiol
Zainteresowanie potencjałem CBD w kontekście leczenia zaburzeń zdrowia psychicznego oraz zaburzeń neurologicznych czy neurorozwojowych jest w świecie nauki coraz większe. W 2019 roku opublikowano wyniki randomizowanego, kontrolowanego badania placebo, polegającego na podaniu pojedynczej porcji CBD podczas badania rezonansem magnetycznym u dorosłych ochotników z zaburzeniami ze spektrum autyzmu. W badaniu wzięło udział 34 zdrowych mężczyzn, 17 osób ze spektrum autyzmu. Po podaniu porcji 600 mg CBD okazało się, że związek ten moduluje pobudzający mózg glutaminian, a także wpływa na poziom kwasu γ-aminomasłowego (GABA). To neuroprzekaźnik o funkcji blokującej, tonizującej układ nerwowy, który działa uspokajająco. U ochotników ze spektrum autyzmu zmiany były nieco inne, niż u zdrowych osób. Szczególnie dotyczyło to zmniejszenia poziomu GABA. Badanie to jasno pokazuje, że CBD ma znaczący wpływ na modulowanie układu glutaminian – GABA. Kolejne badania muszą zweryfikować wpływ długotrwałego podania CBD na mózg.
Z kolei badanie w modelu zwierzęcym wykazało potencjał ochrony mózgu przed uszkodzeniami wywołanymi udarem. W badaniu zaobserwowano neuroprotekcyjne działanie CBD na szczury z urazem udarowym, wykazując mniejsze uszkodzenia mózgu i lepszą regenerację u szczurów leczonych konopiami.
Na początku 2024 roku we Frontiers opublikowano przegląd dotychczasowych dowodów klinicznych dotyczących tego, jak CBD wpływa na funkcje ludzkiego mózgu. Omówiono tam potencjalne implikacje CBD jako środka neuroterapeutycznego. Brano pod uwagę potencjalną skuteczność CBD w zmniejszaniu objawów różnych zaburzeń mózgu, takich jak epilepsja, choroba Alzheimera, choroba Huntingtona i Parkinsona oraz w leczeniu schorzeń psychicznych, takich jak psychoza, lęk czy depresja. W przeglądzie wskazano na pozytywne wyniki terapii konopnej oraz potrzebę odpowiedzialnych badań i regulacji CBD, aby zapewnić jego bezpieczeństwo i skuteczność jako środka terapeutycznego.
Bibliografia
https://www.nature.com/articles/s41386-019-0333-8
https://www.frontiersin.org/journals/pharmacology/articles/10.3389/fphar.2023.1328885/full
Facebook
Instagram
Dodaj komentarz